Yurt yerine AVM yapılmıştı: Karar bozuldu, dava yeniden görülecek

Ege Üniversitesi tarafından İzmir Bornova’da yurt yapılmak üzere kamulaştırılan 305 dönümlük araziye yapılan alışveriş merkezi için hak sahiplerinin başlattığı hukuk mücadelesinde önemli bir karar çıktı. Tapu iptali ve tazminat talepleriyle açılan ancak reddedilen davalar istinaf tarafından bozuldu. Dava yeniden görülecek.

İzmir Bornova’da Ege Üniversitesi kampusu içinde kalan toplam 305 bin 236 metrekarelik şahıs arazisi, 1960’lı yıllarda yurt yapılmak üzere rektörlük tarafından kamulaştırılmıştı.

Ege Üniversitesi Rektörlüğü, öğrenci sayısının 30 bine ulaşması nedeniyle kampusun bitişiğinde bulunan yurt öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayamadığı için Milli Eğitim Bakanlığı’na başvurup 2 bin 500 yatak kapasiteli yurt ve günübirlik konaklama tesisi ile bu binaların çevresinde eğitim amaçlı turistik tesis yapılması ve işletilmesi amacıyla kamulaştırdığı araziyi 1998 yılında 49 yıllığına kiraya vermek üzere ihaleye çıkardı.

Ancak araziye kamulaştırma amacı doğrultusunda yurt değil alışveriş merkezi yapıldı. İzmir’in en büyük alışveriş merkezi olan Forum Bornova 2006 yılında açıldı.

DAVALAR REDDEDİLDİ

Arazinin eski sahipleri, arazinin kamulaştırma amacına uygun kullanılmaması nedeniyle konuyu yargıya taşıdı.

Ege Üniversitesi’ne açılan davalarda kamulaştırma amacı dışında kullanılan taşınmazların tapu kaydının iptali ve yasal mirasçılara iadesi, bu mümkün değil ise taşınmazların dava tarihinde kamulaştırma bedeli dışında kalan gerçek rayiç bedellerinin ödenmesi talep edildi.

2017 yılında açılan ve birleştirilen davalar süre aşımı ve görevsizlik gerekçeleriyle reddedildi. Taraflar kararları istinafa taşıdı.

DAVA YENİDEN GÖRÜLECEK

İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi, ilk derece mahkemelerinin verdiği ret kararlarını inceledi. İstinaf talepleri yerinde görüldü.

26 Ekim 2022 tarihinde oybirliği ile asıl dosyanın görüldüğü İzmir 11. Asliye Hukuk Mahkemesinin kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi amacıyla dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verildi.

Kararda, mahkemece verilen ret kararlarının dosya kapsamıyla uyuşmadığına dikkat çekildi.

“RET KARARI HATALI”

Kararda “Eldeki asıl ve birleşen davalarda talebin, amacı dışında kullanılan dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile tazminat olduğu görülmüş, bu hali ile aynı konu ve sebebe dayalı olarak açılmış davalardan söz edilemeyeceğinden verilen ret kararının hatalı olduğu sonucuna varılmıştır” denildi.

Davanın dayanağının, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 23. maddesi olduğu belirtilerek “Bu maddeye dayalı olarak görülecek davalarda adli yargı yetkilidir. Bu bakımdan mahkemece verilen görevsizlik kararı hatalıdır. Bu aşamadan sonra mahkemece, öncelikle taraf teşkilini sağlandıktan sonra 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 23. maddesinde yer alan şartların davacılar lehine oluşup oluşmadığı yönünde deliller toplanmalı, gerekli araştırma yapılmalı ve davanın esası bakımından dosya kapsamına uygun karar verilmelidir” denildi. Kararda ayrıca  davalı hissedarlardan Sadettin Solak’ın karar tarihinden önce 2018 yılında vefat ettiği halde, mirasçılık belgesi alınarak, mirasçılarının davaya dahil edilmemiş olması nedeniyle yapılan yargılama, hüküm oluşturmaya uygun bulunmadı. Mirasçıların yokluğunda yapılan yargılamada, savunma hakkı kısıtlanarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmedi.