Tiroit sağlığı için nasıl beslenmeliyiz

Tiroit bezinin sağlıklı çalışmasının diğer organların da sağlıklı çalışması anlamına geldiğini belirten Prof. Dr. Osman Erk, ‘’Bunun için özellikle beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve tiroit hormonlarına zarar veren yiyeceklerden uzak durulması gerekir’’ dedi…

Tiroit bezi, salgıladığı hormonla vücutta hayati fonksiyonları olan organların çalışma hızlarını düzenleyen, bu faaliyetlerin yerine getirilmesine yardımcı olan önemli bir organdır. Bu yüzden vücudun orkestra şefi olarak da bilinir. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, ‘’Boyunda adem elması olarak tanımlanan bölgenin altında bulunan kelebek şeklindeki bu organ vücuttaki tüm sistem ve dokuları etkiler. Dolayısıyla tiroit sağlığına dikkat etmek, tiroit hastalıklarını kontrol altına almak çok önemli” dedi ve şu bilgileri paylaştı…

Prof. Dr. Osman Erk

Bu gıdaları tüketin

Tiroit sağlığı için gerekli olan besinler şöyle sıralanabilir.

İyot: Yağlı balıklar, ıspanak, şalgam, pazı, kabak, sarımsak, kuru fasulye, kızılcık, yaban mersini, iyotlu tuz.

Tirozin: Gerekli hormonların sentezlenmesine yardımcı olan bir amino asittir. Kırmızı et, kümes hayvanları, yumurta tirozin içerir.

Omega 3: Yağlı balıklar, yeşil yapraklı sebzeler, keten tohumu, ceviz, yumurta.

Tekli doymamış yağ asitleri: Zeytinyağı, fındık, fıstık, susam, avokado.

Selenyum: Kırmızı et, sakatat, balık, kabuklu deniz ürünleri, süt ürünleri, yumurta, ay çekirdeği, ceviz, mantar, susam, soğan, sarımsak ve tam tahıllar. Ayrıca zeytinyağı, fındık yağı gibi bitkisel yağlar, ıspanak, tere, maydanoz, marul, kereviz, lahana, brokoli, balkabağı gibi sebze ve yeşillikler, kümes hayvanlarında bulunan E vitamini selenyumu aktive ettiği için birlikte alınmaları tiroit sağlığı için önemlidir.

Çinko: Tavuk eti, hindi eti, peynir, balık, patates, lahana, mantar, yer fıstığı, badem, Antep fıstığı, kabak çekirdeği, kuru fasulye, peynir, kuru erik.

Hipotiroidiniz varsa…

Hipotiroidi olanlarda genel olarak kolesterol yüksekliği bulunduğu için kolesterolden zengin hayvansal ürünlerin tüketiminden uzak durulmalıdır. Hipotiroidide kilo fazlalığı nedeniyle kalori kısıtlaması yapılmalıdır. Bu hastalarda A ve E vitamini yüksektir, bu vitaminlerin alınmasına gerek yoktur. Hipotiroidide kanın pıhtılaşmasını kolaylaştıran homosistein miktarı fazla olduğu için bu aminoasidin oluşumunu engelleyen folik asit, B12, B2 ve B6 vitaminlerini kullanmak uygun olur.

İşte zararlı olanlar

Tiroit sağlığını bozan etkenler ise şunlardır…

■ Guatrojenler: Karalahana, turp, Brüksel lahanası, brokoli, karnabahar, kırmızı turp, şeftali, çilek, şalgam gibi guatrojen besinler vücudun iyot emilimini engeller.

■ Kafein: Kahve, çay, çikolata, meşrubat

■ Çevresel toksinler, ağır metaller: Diş macunundaki flor, sudaki klor ve balık gibi deniz ürünlerindeki cıva.

■ Sigara

■ Soya: Soyadan elde edilen ve menopoz tedavisinde kullanılan isoflovan hipotiroide neden olabilir.

■ Basit karbonhidratlar: Balda ve meyvede bulunan şeker, mısır şekeri, süt şekeri ve toz şekerdir.

■ Alkol

■ Yapay tatlandırıcılar

Hastalar nasıl beslenmeli?

Tiroit hastalıklarından özellikle hipertiroidi ve hipotiroidide serbest radikal miktarı artmıştır. Hipertiroidide metabolizma çok hızlı olduğu için önemli miktarlarda vitamin ve mineral kaybı söz konusudur. Bol vitamin ve mineral, yeterli antioksidan ihtiva eden sebze ve meyvelerden zengin bir diyet önemlidir. B vitaminleri; A, C ve E vitaminlerinin gıdalarla yerine konulması mümkün olmaz ise vitamin takviyesi yapılmalıdır. Hipertiroidide aynı zamanda Omega-3 ihtiyacı da artar. Keten tohumu, ceviz, yeşil yapraklı sebzeler bu açıdan gereklidir. Balıklarda Omega-3 ile birlikte bol miktarda iyot bulunduğu için hipertiroidisi olan hastaların fazla balık tüketmesi uygun olmayabilir. Hipertiroidide osteoporoz sık bir bulgudur. Bu nedenle kalsiyum ve magnezyumdan zengin besinler alınmalı ve D vitamini için de güneşten yararlanılmalıdır. Sigara, kafein ve alkol hipertiroidi durumunda tablonun ağırlaşmasına ve nükslere yol açabilir, uzak durulmalıdır. B1, B6 ve C vitaminleri hipertiroidinin kontrol altına alınmasını kolaylaştırır.

Bu ilaçlara dikkat!

Tiroit fonksiyonlarını bozan ilaçlar ise şunlardır…

1) Amiodaron

2) İyotlu kontrast maddeler ,

3) İyot içeren öksürük şurupları

4) İyot içeren dezenfektanlar

5) Lityum

6) Antiepileptik ilaçlar

7) İnterferon, interlökin

8)İsoflavon

9) Kortizon.

Günlük pratikte sık kullanılan demir, kalsiyum , mide ve posa ilaçları tiroit hormonu levotiroksinin emilimini engelleyebilir. Bu ilaçlar kullanıldıktan 4 saat kadar sonra levotiroksin alınması uygun olur. Coumadin gibi kan sulandırıcı ilaçlar ve östrojen içeren doğum kontrol hapları kullananlarda da levotiroksin dozunun ayarlanması uygun olur.