Sanatta cinsiyet eşitsizliği: Kadınlar yine geri planda

Yeni bir araştırma seçkin sanat galerilerindeki cinsiyet eşitsizliğini ortaya çıkardı. Araştırmaya göre; kadınların eserleri, en iyi galerilerde yer alan sanatın sadece yüzde 7’sini oluşturuyor.

Peter Paul Rubens’in çıplak kadınlarından Mona Lisa’ya kadar, kadınlar her zaman sanat galerilerinde yer aldı; ama çoğunlukla sanatçı değil, konu olarak. Araştırmalar, en iyi kamu müzelerinin koleksiyonlarındaki sanat eserlerinin yalnızca yüzde 7’sinin kadın sanatçılara ait olduğunu ortaya çıkarıyor.

National Gallery’nin 2.391 sanat eserinden oluşan koleksiyonundaki yirmi beş parça (yüzde 1’den biraz fazla) kadınlara ait. İskoçya Ulusal Galerilerinde bu oran yüzde 2,8. Ulusal Portre Galerisi’nde yüzde 11,1 ve Tate’in Birleşik Krallık’taki dört galerisinde yüzde 13,1.

Araştırma; Dame Paula Rego, Maggi Hambling ve Judy Chicago da dahil olmak üzere kadın sanatçıların 600’den fazla çağdaş eserinden oluşan New Hall sanat koleksiyonuna ev sahipliği yapan Cambridge’deki Murray Edwards College tarafından gerçekleştirildi.

Angelica Kauffmann

ERKEK KONTROLLÜ BİR DÜNYA…

Murray Edwards’ın başkanı Dorothy Byrne; büyük galerileri ziyaret eden kadınların, erkeklerin eserlerini yani erkek bakışından görülen kadın temsillerini gördükleri için bulgular karşısında şok olduğunu söyledi:

“Bir sanat galerisi sadece bireysel bir sanatçının eserinin bir tasviri değil, toplumun bir tasviridir. Ulusal Galeri’ye girdiğinizde ortaya çıkan toplum tasviri; kadınlara yalnızca genç bedenlerinin güzelliği için değer verildiği erkek kontrollü bir dünya. Genç bir kadın olarak bu, size ne diyor?”

Byrne sözlerine şu şekilde devam ediyor: “Çocukken birçok sanat galerisine götürüldüm ve onlarca yıl boyunca erkeklerin tanımladığı belirli kadın resimlerine bakmak size zarar veriyor. Eminim her çalışma harikadır, ancak bunların bir kadının ne olabileceğine dair çok ama çok sınırlı imgeler olduğunun farkına varmadan onu içinize çekiyorsunuz.”

SANAT ESERLERİNİN YÜZDE 87’Sİ ERKEKLERE AİT

Sanatta cinsiyet eşitsizliğini ortaya koyan tek araştırma bununla da sınırlı değil. 2018’de yapılan başka bir araştırmada da Amerika’da Museum of Modern Art, Detroit Institute of Arts ve New York Metropolitan Museum da dahil olmak üzere 18 büyük sanat müzesinin koleksiyonlarındaki eserlerin, yaklaşık yüzde 87’sinin erkeklere ait olduğu ortaya çıkmıştı.

Ayrıca Ulusal Galeri’nin en son 2018’de bir kadın sanatçının eserini satın alması da dikkat çekti. Üstelik genellikle kadınların çalışmaları geçici sergilerde sergileniyor.

Şimdi galeriler bu eşitsizliği düzeltmek için çalışmalar yapıyor. Ulusal Portre Galerisi, bu yıl Celia Paul ve Chila Burman gibi isimlerden beş yeni otoportre aldı. Üç müze işleten İskoçya Ulusal Galerileri’nin satın aldığı 109 yeni eserin yarısı kadınlara ait.

Élisabeth Vigée Le Brun

İLGİ ARTTIKÇA FİYATLARI DA ARTTI

Ulusal Galeri ve Ulusal Portre Galerisi’nin eski direktörü Sir Charles Saumarez Smith, koleksiyonlarda cinsiyet eşitliğini artırmak için çok fazla çalışma yapıldığını söyledi.

Kadın sanatına yönelik ilgi her yerde artıyor. 20 Nisan’da başlayacak olan Londra Sanat Fuarı’nın organizatörleri, önümüzdeki iki yıl içinde cinsiyetler arasında eşitliğe ulaşmak için ilk kez kadınlar ve erkekler tarafından yapılan işlerin sayısını takip ediyor. Şu anda, sergilenecek 1000 parçanın yaklaşık üçte ikisini erkek sanatçılar oluşturuyor.

Sanat galerilerinin çabaları arttıkça da sanat eserlerinin fiyatları artıyor. Sotheby’s Müzayede Evi, 2019’da Fede Galizia ve Angelica Kauffmann’ın yapıtlarını 14,6 milyon dolara sattığında beklentilerin üzerinde bir kazanç elde edildi. Geçen ay, Rachel Jones, Shara Hughes ve Flora Yukhnovich de dahil olmak üzere çağdaş kadın sanatçıların beş eseri, müzayedede 6,7 milyon sterlin aldı. Christie Müzayede Evi de geçen yıl Barbara Hepworth ve Barbara Kruger’ın çalışmaları da dahil olmak üzere 66 kadın sanatçı ile rekor satışlara imza attı.