Meta’nın çöküşünü eski çalışanı yorumladı

Skandallar, ifşalar ve şimdi de çakılan hisseler… Facebook, yeni adıyla Meta; zorlu günleri henüz arkasında bırakabilmiş değil. 2017 yılında AppStore’un bir numaralı uygulamalarından biri olan ve Facebook tarafından aynı yıl içinde satın alınan tbh’nin kurucularından Nikita Bier, Twitter’da teknoloji devinin son durumunu yorumladı.

Geçen yılı ifşalar, skandallar, davalar ve bir yandan da devam eden pandemi ile oldukça fırtınalı geçiren Facebook, yılın son aylarında kendini tazelemek istemiş ve adını Meta olarak değiştirmişti. Teknoloji devi, yeni ismiyle hem zorlu günleri arkada bırakmayı hem de gelecekteki hedeflerine dair ipuçları vermişti. Ancak şirketten gelen son haberler pek de iç açıcı değil.

Facebook’un kullanıcı sayısı ve platformda kalma süresindeki artış dururken, hisseleri de yüzde 24 değer kaybetti. Bu da yaklaşık 200 milyar dolarlık bir kayba işaret ediyor. Şirketin bu zorlu sürecini ise sürpriz bir isim Twitter’da yorumladı.

2017’DE SATIN ALDI, 2018’DE KULLANIMDAN KALDIRDI

2017 yılında tbh isimli uygulama AppStore’da fırtınalar estirmişti. “To be honest” (dürüst olmak gerekirse) sözcüklerinin baş harflerini alan uygulama, özellikle öğrenciler arasında son derece popüler bir uygulama olmuştu. Öğrenciler uygulamayı yükleyip yaş, cinsiyet, okul ve sınıf bilgilerini girdikten sonra birbirlerini anonim bir şekilde tanımlıyorlardı. Örneğin; “geleceğin moda ikonu” tanımlaması için 4 isim önlerine çıkıyor ve anonim bir şekilde bu tanımlamaya en uygun ismi seçiyorlardı.

Facebook, Mark Zuckerberg’in “rekabet etmektense, satın almayı tercih ederim” politikasına uygun olarak uygulamayı kısa süre sonra satın aldı. Ancak hemen hemen 1 yıl sonra da kullanımdan kaldırdı. tbh’nin kurucularından Nikita Bier, Facebook’taki geçmişinden yola çıkarak Meta’nın yaşadığı bu sıkıntılı dönemi şu şekilde yorumluyor:

BÜYÜK DİLİM TiKTOK’UN

“Kullanıcı başına ortalama gelir değişti, TikTok öğle yemeğini yiyor”
Bier, perşembe günü bildirilen dördüncü çeyrek kazançlarına göre Meta’nın kullanıcı sayılarının tarihinde ilk kez küçüldüğü gerçeğine atıfta bulunuyor. Bir süredir de Facebook ve diğer platformlar, genç kullanıcılar arasında popüler hale gelen TikTok uygulamasına ayak uydurmak için uğraşıyor.

İNCELEMELER ZORLUYOR

“Antitröst incelemesi nedeniyle satın alamazlar.”
Meta’nın son yıllardaki hamleleri “piyasa hakimiyetini kötüye kullanma” olarak adlandırılarak kanun yapıcılardan ve aktivistlerden acımasız eleştiriler aldı. Hatta Google ve Apple da bu eleştirilerin hedefi oldu; ancak özellikle Meta herkesin kum torbası oldu ve itibarı da sarsıldı.

Meta, son birkaç yıl içinde çok sayıda federal antitröst davası, avukatların genel soruşturmaları ve daha fazlasıyla karşı karşıya kaldı.

ŞİRKETTE ÇALIŞMAYI KARA LEKE OLARAK ADLANDIRIYORLAR

“İnşa edemiyorlar çünkü kurucular orada olmak istemiyor”
Bier’in bu tweet’ini aslında Insider’dan Kali Hays daha önce şirketin işe alımla ilgili de sorunlar yaşadığına dikkat çekerek doğruluyor. Hays yazısında, işe alım görevlilerinin Meta için teknik yetenekler bulmakta zorlandığını; çalışanların, orada çalışmanın kariyerleri için bir kara leke olarak görülebileceğine dair endişelerini belirtmişti. Ayrıca ekim ayında Meta’nın iş tekliflerinde kabul oranlarının düştüğüne de dikkat çekti.

SORUMLUSU APPLE

“IDFA, reklamları hedefleme yeteneklerini öldürdü”
Bier, Apple ve Facebook arasında tartışmalara neden olan reklam hedefleme yeteneğinden bahsediyor. Bu konuda Facebook da açıklamalarda bulunarak Apple’ı kötü bir çeyreğin ardından suçladı. Meta, iPhone gizlilik değişikliklerinin 10 milyar dolara mâl olacağını söyledi.

Nisan 2021’de Apple, iPhone kullanıcılarının hangi uygulamaların diğer uygulamalardaki davranışlarını izlemelerine izin verileceğini seçmelerini sağladı. Sonuç olarak, kullanıcıların büyük çoğunluğu, Meta CFO’su David Wehner’in Facebook’un reklam gelirine zarar verdiğini söylediği bu seçeneği devre dışı bıraktı.

Şirket, çarşamba akşamı dördüncü çeyrek kazanç konferansı görüşmesinde, “iOS’un genel olarak 2022’de işimiz üzerindeki etkisi 10 milyar dolar civarında” dedi.

Meta’nın birincil gelir kaynağı, dünyanın en büyük sosyal platformlarından bazılarına (Facebook, Instagram ve WhatsApp) sahip olarak elde ettiği devasa kullanıcı bilgileri veri tabanına dayanan reklamcılık.

KULLANICILARIN YÜZDE 95’İ DEVRE DIŞI BIRAKTI

Apple, kullanıcılara uygulamaların kendilerini izlemelerini engelleme seçeneği sunduğunda, reklam verilerini toplamanın birincil yolunu da ortadan kaldırdı. Değişiklik, Apple’ın Nisan 2021’de yayınladığı iOS 14.5 güncellemesinin bir parçası olarak geldi ve uygulama yayıncılarını, kullanıcıların davranışı izlemek için izin isteyen bir açılır pencere eklemeye zorladı. Kullanıcılar bu seçeneği devre dışı bırakırsa Apple, o uygulamanın reklamcılar tarafından kullanılan çeşitli verileri almasını engelliyor.

10 MİLYAR DOLAR KAYBEDECEK

İlk raporlara göre, güncellemeyi indiren iPhone kullanıcılarının yüzde 95’inden fazlası reklam izlemeyi devre dışı bıraktı. Bu durum da Wehner’in Facebook’un reklam gelirinin önümüzdeki yıl 10 milyar dolarlık bir zarara uğrayacağı tahminini ortaya çıkardı: “Bu konuda kesin olamayız. Bu bir tahmin. Bu etkileri azaltmak için çok çalışıyoruz ve reklamları kullanıcılar için alakalı ve etkili hale getirmeye devam ediyoruz.”

METAVERSE İÇİN BEKLEMESİ GEREK

Metaverse için daha zaman var
Bier de uzmanlar da metaverse için henüz zaman gerektiğine dikkat çekiyor. Şirket, geçtiğimiz aylarda ismini Meta olarak değiştirirken metaverse teriminin de popüler olmasını sağladı. Ancak moda bir sözcüğe dönüşen metaverse’in kitlesel benimsenmesi için gereken AR ve VR teknolojisinin 10 yıl sonra olduğu belirtiliyor.

tbh’nin kurucularından Bier, Meta’nın içinde bulunduğu bu beş çıkmaza rağmen Zuckerberg’in aynı zamanda pek de tahmin edilemeyen ve son derece iyi bir iş insanı olduğunu belirtiyor. Ve Facebook’un çöküşüne sevinenlerin, aynı zamanda sosyal medyada yeniliklerin duraklamasına da sevindiklerini hatırlatıyor: “En büyük alıcı satın alamıyorsa, kimse inşa etmeyecektir.”