Küresel iklim krizi Afrika’yı yerle bir etti

İklim değişiminin yağış rejimlerinde yol açtığı değişiklik, bu yıl Afrika’da pek çok ülkenin sel felaketiyle karşılaşmasına yol açtı.

Dünyanın en az karbon salımı yapan bölge olmasına rağmen iklim değişiminden en fazla etkilenen kıtada seller batıdan doğuya, kuzeyden güneye pek çok ülkede hayatı olumsuz etkiledi.

Can kayıplarının yanı sıra büyük çapta maddi hasarla karşılaşan ülkeler, yeterli altyapı yatırımları olmamasından ötürü yerinden olan yüz binlerce kişiye yardım ulaştırmaya çalışıyor.

Kıtanın doğusu ve güneyinde bazı bölgeler aşırı kuraklıkla mücadele ederken batı ve orta bölgeler, şiddetli yağışların yol açtığı sel felaketleriyle yüz yüze geldi.

KASIRGA VE ORMAN YANGINLARI

Madagaskar ve Mozambik, diğer ülkelerden farklı olarak yıl içinde çok sayıda kasırgadan etkilenirken Tunus ve Cezayir gibi Kuzey Afrika ülkeleri ise orman yangınlarıyla boğuştu.

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün verilerine göre, 2021’de Afrika kıtası 1910’lu yılların başından bu yana en sıcak 3. veya 4. yılını kaydetti. Kıyılardaki su seviyesi küresel ortalamanın üstünde yükseliş gösterdi.

Şiddetli yağışların yol açtığı seller ve fırtınadan en fazla etkilenen ülkeler Nijerya ve Güney Afrika Cumhuriyeti oldu. Seller nedeniyle Nijerya’da en az 612 kişi hayatını kaybederken Güney Afrika Cumhuriyeti’nde ise 516 kişi can verdi.

Öte yandan Nijer’de 168, Sudan’da 134, Benin’de 41, Malavi’de 37, Çad’da 22, Mozambik’te 20, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde 16, Fildişi Sahili’nde 15, Ruanda’da 15, Uganda’da 15 kişi, Madagaskar’da 34, Moritanya’da 14, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde 11, Sierra Leone’de 8, Gabon’da 7 ve Senegal’de 3 kişi fırtına, sel ve toprak kaymaları nedeniyle hayatını kaybetti.

NİJERYA’DA 3.2 MİLYON KİŞİ ETKİLENDİ

Nijerya İnsani İşler, Afet Yönetimi ve Sosyal Kalkınma Bakanı Hajiya Sadiya Umar Farouq, ülkede mayıstan bu yana şiddetli yağışların yol atçığı seller nedeniyle en az 612 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti.

Seller nedeniyle 2 bin 776 kişinin yaralandığını kaydeden Farouq, sellerden 3,2 milyon kişinin etkilendiğini ifade etti.

Farouq, 181 bin 600 evin kısmen, 123 bin 807 evin tamamen hasar gördüğü seller nedeniyle 1,4 kişinin yerinden olduğunu söyledi.

Nijerya genelinde 176 bin 852 hektar tarım arazisinin bir bölümünün, 392 bin 399 hektar arazinin ise tamamının hasar gördüğünü kaydeden Farouq, meteroloji kuruluşlarının, ülkenin Anambra, Delta, Cross River, Rivers ve Bayelsa eyaletlerinin kasım sonuna kadar sel riski altında olduğu konusunda uyardığını aktardı.

1.5 MİLYAR DOLARDAN FAZLA MADDİ HASAR OLUŞTU

Ocak ayının ikinci haftası boyunca süren şiddetli yağışlar, Hint Okyanusu kıyısındaki East London ve çevresinde sele yol açtı. Sellerde en az 20 kişi hayatını kaybederken bölgedeki alt ve üstyapılar ağır hasar gördü.

La Nina etkisiyle nisan ayının 2. ve 3. haftalarında, ülkenin doğudaki Hint Okyanusu kıyılarını vuran tropik fırtınada, bazı bölgelerde 200 mm’yi bulan rekor yağışların yol açtığı selde en az 516 kişi hayatını kaybetti.

Ülkedeki fırtına ve sellerde 1,5 milyar dolardan fazla maddi hasar meydana geldi.

Afrika’nın güneydoğu sahillerini vuran Ana tropikal fırtınasında, 20-25 Ocak tarihlerinde Madagaskar, Mozambik ve Malavi’de toplamda en az 142 kişi hayatını kaybetti. Yüz binlerce kişi evlerinden oldu.

Güney Sudan’da 2 milyondan fazla kişi sellerden olumsuz etkilendi.
Enformasyon Bakanı Michael Makuei Lueth, ülkedeki 10 eyaletten 8’inin sular altında kaldığını ifade ederek 2 milyondan fazla kişinin evini terk etmek zorunda ve geçim kaynaklarından mahrum kaldığını söyledi.

Halihazırda halkın yüzde 65’inin gıda güvenliğine sahip olmadığı Güney Sudan için Birlemiş Milletler (BM) acil yardım çağrısı yaptı.

SUDAN’DA 112 İNSAN YAŞAMINI YİTİRDİ

Sudan’da devam eden sağanağın yol açtığı seller nedeniyle 112 kişi yaşamını yitirdi.
Ülkenin farklı bölgelerini etkisi altına alan sağanakta yaklaşık 35 bin ev tamamen, 49 bin konut ise kısmen yıkıldı.

Sel felaketlerinin yaşandığı Nil Nehri, Cezire, Beyaz Nil, Batı Kurdufan, Güney Darfur ve Kesele eyaletlerinde olağanüstü hal kararı alındı.

Kamerun’un Uzak Kuzey bölgesinde son 2 ayda şiddetli yağışlar nedeniyle 40 bin kişi yerinden oldu.

Uzak Kuzey bölgesine bağlı Mayo-Danay, Logone ve Chari ve Mayo-Tsanaga şehirlerinde son 2 aydır etkili olan yağışlar, sellere ve nehirlerin taşmasına neden oldu.

Yaşanan felaket sonrasında, okul ve sağlık ocağı gibi birçok sosyal tesis hizmet veremez hale geldi, en az 40 bin kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Yağmur sezonunun sonuna gelinmesi dolayısıyla gelecek günlerde yağışların azalması ve nehirlerdeki su seviyesinin normale dönmesi bekleniyor.

Uzmanlar, Afrika’nın bazı bölgelerinde yaşanan sel ve fırtınaların neden olduğu ölümlerin sadece iklim değişikliğine bağlı sel ve fırtına kaynaklı olmadığına dikkati çekiyor.
Yanlış şehir planlaması, barajların sağlam inşa edilmemesi, şiddetli yağış ve sel riskine karşı halkın hızlı bir şekilde bilgilendirilmemesi gibi nedenler de can kayıplarını artırıyor.