Korkutan gelişme: İklim değişikliği Antarktika’daki akıntıyı hızlandırıyor
Antarktika’yı çevreleyen, dünyadaki tüm nehirlerin toplamından 100 kat daha büyük olan devasa okyanus girdabı, iklim değişikliği nedeniyle hızlanıyor.
Yapılan bir çalışma, Antarktika Kutup Çevresi Akıntısı (ACC) olarak bilinen girdabın, Buzul Çağı gibi daha soğuk dönemlerde yavaşladığı ve küresel ısınmayla birlikte hızlandığını bulundu. Üstelik bu hızlanmanın, binlerce kilometrekarelik buzu da eritebileceği ve deniz seviyelerinin yükselmesini hızlandıracağından korkuluyor.
Araştırmada yer alan jeokimyacı Dr. Gisela Winckler, “Bu, gezegendeki en güçlü ve en hızlı akıntıdır.” yorumunu yaptı.
Columbia Lamont-Doherty Dünya Gözlemevi’nden jeokimyacı Dr. Winckler, yeni çalışmanın “Antarktika buzunun geri çekilmesinin veya çökmesinin mekanik olarak artan ACC akışıyla bağlantılı olduğunu ima ettiğini” söyledi ve “Bu bir senaryo, bugün küresel ısınma altında gözlemliyoruz.” diye ekledi.
Sürekli batı rüzgarları tarafından yönlendirilen ACC, en güneydeki buzlu kıtanın etrafında saatte yaklaşık 7 km hızla saat yönünde dönüyor ve saniyede yaklaşık 1 milyar metre küp su ile hareket ediyor.
X-IŞINLARI İLE ANALİZ YAPILDI
Bir düzine ülkeden yaklaşık 40 bilim insanı, çarşamba günü Nature dergisinde yayınlanan yeni çalışmaya katkıda bulundu; bunlardan bazıları, okyanus tabanından tortu örnekleri almak için kullanılan bir sondaj gemisindeydi.
Gelişmiş X-ışını teknikleri, araştırmacıların eski derin okyanus çökeltilerinin değişen parçacık boyutlarını analiz etmelerine yardımcı oldu.
Daha küçük parçacıkların, daha yavaş akıntı zamanlarında daha fazla çöktüğü, daha hızlı ACC akıntıları sırasında ise yalnızca daha büyük parçacıkların okyanus tabanına düşecek ağırlığa sahip olacağı düşünülüyor.
Yıllar süren çalışmaların ardından, çekirdek örnekler, Dünya iklimindeki bilinen değişimlerle eşleşen, ACC hızının değiştiği birçok dönemi ortaya çıkardı.
Proje daha sonra bu yeni verileri Batı Antarktika Buz Tabakası ile ilgili önceki çalışmalarla eşleştirerek ACC’nin hızlı akış dönemlerinin Antarktika’nın buzul buzunun küçüldüğü bilinen anlara karşılık geldiğine dair kesin kanıtlar ortaya çıkardı.
Araştırmanın başyazarı Dr. Frank Lamy, “Bu buz kaybı, güneye doğru artan ısı aktarımına bağlanabilir” dedi.
