Covid-19’a karşı tetikte olmamız gereken bir dönemdeyiz

Pandeminin devam ettiğini hatırlatan Doç. Dr. Duran Tok, ‘’Bugünlerde vaka sayılarının beklenenden az olması bizi gevşekliğe sevk etmemeli. Özellikle kapalı alanlarda tedbir almaya devam etmeliyiz’’ uyarısında bulundu.

Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrol Merkezi Omicron’un alt varyantlarından BQ.1’in kasım ayı itibariyle Avrupa’da baskın tür olacağını bildirdi. Yeni varyantın bağışıklık sistemi tepkisinden önemli ölçüde kaçınma yeteneğine sahip olduğunu belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Duran Tok, konuyla ilgili şu açıklamaları yaptı…

Doç. Dr. Duran Tok

Enfeksiyon hastalıkları neden artıyor?

İnsanda enfeksiyon hastalıkları etkeni olan mikroorganizmalar doğaları gereği çoğalır ve önemli bir kısmı da insandan insana bulaşır. Dünya nüfusunun hızla artması, şehir hayatı, kalabalık ortamlar gibi nedenler bu bulaşı kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, söz konusu mikroorganizmalara karşı kullanılan antibiyotik ve diğer antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç de bu artışta önemli rol oynamaktadır.

Korunma yollarını çocuklara uygun bir dille anlatın

Pandemide çocuklar en çok hastalanan ve ağır geçiren hasta grubunda olmasa da, ailelerine hızla enfeksiyon taşıdıkları için hastalığın yayılımı açısından önemli bir risk oluştururlar. Öncelikle çocuklarımız hasta ise okula göndermemeliyiz. Belki her yaş grubundaki çocuklar maskenin önemini kavrayamayabilir ama onlara mesafe kontrolü, el hijyeninin önemi, hapşırınca ne yapmaları gerektiği, sarılma ve öpüşmenin sakıncaları uygun bir dille anlatılmalıdır. Ayrıca; eksik aşıları varsa tamamlanmalı, güçlü bir bağışıklık için iyi uyumaları, dengeli beslenmeleri ve düzenli egzersiz yapmaları sağlanmalıdır.

BQ.1 varyantı tehlikeli mi?

Covid-19’da bir varyant veya virüs suşunun baskın ve kalıcı hale gelebilmesi için bulaş kabiliyetinin çok yüksek olması gerekir. Nice varyantlar bulaş ve enfeksiyon kabiliyetleri düşük olduğundan baskın hale gelemeyip kaybolup gitti. Nasıl ki Omicron’un ilk varyantları olan (BA.1, BA.2, BA.3) Kasım 2021 itibarıyla Delta varyantının önüne geçti ve hızla yayılmaya başladıysa, sonraki alt varyantlar BA.4 ve BA.5 de öncekilerden daha hızlı yayılarak onları bastırdı. Şimdilerde ise son varyantlardan BQ.1’in yapılan ön laboratuvar çalışmalarında bağışıklık sistemi tepkisinden önemli ölçüde kaçınma yeteneğine sahip olduğu bildirildi. Bu nedenle Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrol Merkezi önemli bir açıklama yaptı ve BQ.1’in önümüzdeki kasım ayı itibariyla Avrupa’da baskın tür olacağını bildirdi. Ancak eldeki verilere göre BQ.1’in, önceki varyantlar olan BA.4 ve BA.5’e kıyasla daha şiddetli enfeksiyon yaptığına dair bir kanıt yoktur. Yine de bu yeni varyanta karşı tedbirli olmamız gerekir.

Maske kullanmalı mıyız?

Salgın hastalıklardaki vaka sayıları genelde dalgalarla seyreder. Vaka sayılarının sabit olduğu düz bir grafik ile pek karşılaşmayız. Hem sürekli alt varyant virüslerinin çıktığı hem de dalgalarla seyreden bir salgında, bugünlerde vaka sayılarının beklenenden az bulunması vatandaşlarımızı asla gevşekliğe sevk etmemelidir. Tetikte olmamız gereken bir dönemdeyiz. Nitekim önümüzdeki ay Avrupa ülkelerinde beklenen BQ.1 alt varyantına ait vaka artışları ülkemiz için de önemli bir tehlike oluşturmaktadır. Bu durumda özellikle kapalı alanlarda ve toplu taşımada maske kullanmalı ve kişisel koruyucu önlemlerimize azami dikkat etmeliyiz.

Covid-19 en çok yaşlılar, grip de küçük çocuklar için tehlikeli

Salgının başlarında Covid-19 için belirlenen birtakım kriterler vardı. Örneğin, bir hastada ateş, kuru öksürük, nefes darlığı, kas ağrısı olması dikkat çekiciydi ve bu durumda başka hastalıklarla ayırımı nispeten daha kolaydı. Ancak zamanla varyant hatta alt varyantların ortaya çıkması, öne çıkan semptomları değiştirdi ve ayrımı daha güç hale geldi. Wuhan suşu denilen orijinal suşun hastalığı gribal enfeksiyonları daha çok çağrıştırırken, zamanla ortaya çıkan Omicron ise soğuk algınlığını çağrıştırmaya başladı. Kısacası, teşhis için test yaptırmadan net konuşmak mümkün değil. Covid-19 yaşlılarda daha riskli iken, grip de 2 yaş altı çocuklarda bazen ölümcül seyredebilir. Ancak hangisi olursa olsun, düşmeyen yüksek ateş, nefes darlığı ve bilinç bulanıklığı gibi durumlarda tedbir amaçlı en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.