Büyüdükçe yoksullaştık

Kişi başına gelir en son 2013 yılında 12 bin 582 dolara kadar çıkmıştı. O günden bu yana TÜİK verileriyle her yıl büyüdük. Ancak kişi başına gelirimiz 9 bin 412 dolara düştü, fakirleştik.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye ekonomisinin bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 7.3 büyüdüğünü açıkladı. İnşaat dışında tüm sektörler TL bazında büyüdü. Ancak milli gelirimiz yılın ilk 3 ayında dolar bazında 8.8 milyar dolar, kişi başına gelirimiz de 127 dolar düştü.

179.8 MİLYAR DOLAR

Dolayısıyla dolar bazında hem ülke ekonomisi küçüldü hem de vatandaşlar fakirleşti. Kişi başına milli gelirin 12 bin 582 dolarla zirve yaptığı 2013 yılından bu yana Türkiye ekonomisi her yıl düzenli olarak büyüyor görünmesine rağmen kişi başına gelirdeki azalma 3 bin 170 dolara, TL olarak yaklaşık 52 bin TL’ye ulaştı. Kağıt üzerinde ülke büyürken çalışanların milli gelirden aldığı pay yıldan yıla daha da azaldı. TÜİK verilerine göre geçen yılı yüzde 11 büyüme ile kapatan, son çeyrekte yüzde 9.1 büyüyen gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) halkın zamlardan adeta bunaldığı bu yılın ilk 3 ayında yüzde 7.3 büyüdü. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış büyüme ise yüzde 1.2’de kaldı. GSYH TL bazında bir önceki çeyrek döneme göre 2 trilyon 313 milyar liradan 2 trilyon 496 milyar liraya yükselirken dolar bazında 198.9 milyar dolardan 179.8 milyar dolara geriledi.

127 DOLAR KAYBETTİK

Kişi başına gelir 2021 yılında 9 bin 539 dolar olmuştu. Bu yılın mart sonunda 9 bin 412 dolara geriledi. Yıllıklandırılmış olarak milli gelir 802 milyar 678 milyon dolardan 793 milyar 823 milyon dolara düştü. Sadece 3 ayda ülke ekonomisi 8.8 milyar dolar, kişi başına gelirimiz de 127 dolar eridi. Hem ülke hem bireysel olarak fakirleştik.

Hanehalkı zamlı harcadı

Zamlarla birlikte fiyatlarda olağanüstü artışlar yaşanması halkın tüketim harcamalarının büyümesini tetikledi. Devlet ise harcamalarda kemer sıktı. Hanehalklarının tüketim harcamaları, bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19.5 arttı. Devletin nihai tüketim harcamalarındaki artış ise yüzde 0.9’da kaldı. Yatırımlardaki artış yüzde 1.1’le sınırlı düzeyde kaldı.

İnşaat daraldı, en hızlı büyüme finansta

Yılın ilk çeyreğinde en yüksek büyüme yüzde 24.2 ile finans ve sigorta faaliyetlerinde yaşadı. Bankaların yüksek büyüme sergilediği bu dönemde, aşırı maliyet artışları yüzünden çivi çakılamaz hale gelen inşaat sektörü yüzde 7.2 ile devasa küçülme yaşadı. Akaryakıt ve gübre zamlarının etkisi altında kalan tarım sektörü ise yüzde 0.9’luk büyümeyle en cılız büyüyen sektör oldu. Bu yılın ilk çeyrek döneminde sanayi yüzde 7.4, hizmetler yüzde 14.9, bilgi ve iletişim yüzde 16.8 büyüdü.

Ucuz ihracat yetmedi stoklarda yükseliş var

İhracat ucuz TL’ye rağmen yılın ilk çeyreğinde yüzde 16.8 arttı. Aynı dönemde ithalattaki artış ise yüksek seyreden döviz kuruna rağmen yüzde 2.3 oldu. İhracat geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 61, üçüncü çeyreğinde yüzde 25.5 ve son çeyreğinde de yüzde 20.7 artmıştı. Bu dönemde stoklarda da belirgin yükseliş yaşandı. Geçen yılın ilk çeyreğinde stokların milli gelirdeki payı yüzde 5.4, son çeyreğinde yüzde 3.9 düzeyindeyken bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 8.9’a çıktı.

NE DEDİLER

Nureddin Nebati

‘Büyüme ve ihracatta hamdolsun iyi gidiyoruz’

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 80’ler ve 90’larda yaşanılan yüksek enflasyonun hafızalarda derin izler bıraktığını söyleyerek, “Bu yüzden, son dönemde yaşanan kimi artışlar fiyatlama davranışlarını da orantısız bir şekilde bozuyor” dedi. Nebati, fiyat istikrarına büyük önem verdiklerini ileri sürdü. “Büyümede, istihdamda, ihracatta hamdolsun oldukça iyi gidiyoruz” diyen Nebati, “Fiyatları suni olarak şişirenlere tolerans göstermeyeceğiz” diye konuştu.

Rifat Hisarcıklıoğlu

TOBB Başkanı’ndan kapsayıcı büyüme vurgusu

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Maliyetlerdeki artış, tedarik sorunlarına rağmen üretim, yatırım için var gücümüzle çalışıyoruz” dedi. Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekte yüzde 7.3 büyüdüğünü belirten TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu sosyal medya hesabından şu ifadelere yer verdi: “Kapsayıcı, sürdürülebilir büyüme için ek önlemlere ve enflasyona odaklanmalıyız. El birliği, akıl birliği ile daha çok çalışma zamanı.”