Avrupa Siyasi Topluluğu ilk toplantıya hazırlanıyor

Avrupa Siyasi Topluluğu (AST), Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve Avrupa kıtasındaki diğer ülkelerin katılımıyla ilk toplantısını yapmaya hazırlanıyor.

40’tan fazla ülkenin temsil edileceği AST’nin ilk toplantısı liderler düzeyinde AB dönem başkanı Çekya’nın ev sahipliğinde başkent Prag’da yapılacak. 6 Ekim’deki toplantının hemen ardından 7 Ekim’de AB ülkelerinin liderleri kendi aralarındaki gayriresmi zirve toplantısında bir araya gelecek.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ortaya attığı teklifle düzenlenecek toplantıya AB yönetimi de destek veriyor.

Toplantıya, AB üyesi 27 ülkenin yanı sıra Avrupa kıtasında bulunan ancak AB üyesi olmayan 17 ülkenin liderleri davet edildi. Davet mektupları, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile AB dönem başkanı Çekya’nın Başbakanı Petr Fiala tarafından imzalandı.

LİDERLER DÜZEYİNDE KATILIM OLACAK

Davetli 17 ülke, Türkiye’nin yanı sıra Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, İzlanda, Kosova, Lihtenştayn, Moldova, Karadağ, Kuzey Makedonya, Norveç, Sırbistan, İsviçre, Ukrayna ve İngiltere oldu.

Toplantıya katılımın sadece lider düzeyinde olması isteniyor. Yalnızca Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in toplantıya video konferansla katılması öngörülüyor.

Prag’daki ilk toplantıda, liderler öğlen bir araya gelecek. Ardından yuvarlak masa toplantıları yapılacak ve liderler bunlara katılmaya davet edilecek. Yuvarlak masa toplantılarının barış ve güvenlik, enerji ve iklim, ekonomik durum, göç ve ulaşım başlıklarında düzenlenmesi planlanıyor.

Liderlerin ikili görüşmeler yapması da bekleniyor. Toplantılar ve görüşmelerin ardından akşam yemeğiyle kapanış toplantısı yapılması öngörülüyor.

İlk toplantının sonunda resmi bir bildiri yayımlanması veya resmi kararlar alınması beklenmiyor. Toplantıya davet edilen AB üyesi olmayan ülkelerin bir sonraki toplantıyı AB dışında düzenlemek istediği belirtiliyor. İngiltere ve Moldova’nın şimdiden sonraki toplantıya ev sahipliğine talip olduğu ifade ediliyor.

AST fikrini Fransa Cumhurbaşkanı Macron ortaya attı. Macron, 9 Mayıs’ta “Avrupa Günü” dolayısıyla Avrupa Parlamentosu’nda düzenlenen toplantıdaki konuşmasında, AST’nin kurulmasını teklif etti.

Macron’un teklifi, 1989’da dönemin Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın önerdiği ancak neşet edemeyen “Avrupa Konfederasyonu” fikrinin devamı niteliğinde.

Macron’un teklifi, Avrupa’da AB’den daha geniş bir siyasi oluşumun hayata geçirilmesini içeriyor. Bu yeni bir uluslararası kuruluş olarak değil daha çok bir “siyasi tartışma platformu” olarak düşünülüyor.

AST’nin özellikle Rusya’nın saldırısı sonrası Ukrayna’da başlayan savaşın başta Avrupa olmak üzere bütün dünyaya yayılan etkileri sonrasında nasıl adımlar atılacağı, Avrupa kıtasında güvenlik ve istikrarın nasıl sağlanacağı tartışmaları için bir forum niteliği taşıması amaçlanıyor.

Bu yeni “Avrupalı oluşumun” siyasi iş birliği, güvenlik, enerji, ulaştırma, yatırımlar, altyapı, kişilerin ve özellikle de gençlerin Avrupa içinde kolay dolaşımı gibi konularda bir “tartışma ortamı” sunması hedefleniyor. Topluluğun 6 ayda bir liderler seviyesinde bir araya gelerek görüşmeler yapması öngörülüyor.

“AB’YE ALTERNATİF DEĞİL”

AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in de desteğini alan Macron, önerdiği fikrin Avrupa’nın istikrarı ve geleceği açısından önemli olduğunu savunuyor.Macron bir yandan da AST’nin AB adayı ülkeler için üyeliğe alternatif olmadığını vurguluyor. Bunun nedeni ise Ukrayna gibi yeni AB adayı gösterilen ülkelerde, AST’nin bir alternatif olarak sunulabileceği ve üyelik yolunun kapatılabileceği endişesinin doğması.

Aynı konu, 24 Haziran’da düzenlenen AB Liderler Zirvesi’nde alınan kararlara da yansımıştı. AST’nin de görüşüldüğü zirvenin sonunda yayımlanan kararlarda, AST’nin genişleme gibi mevcut AB politikalarının ve araçlarının yerine geçmeyeceği vurgulanmıştı. (AA)