Arı kültürü bilim dünyasını şaşırttı… Kapı kilitlerini açıyorlar, yiyecek aşırıyorlar
Bilim insanları bombus arılarıyla ilgili yaptıkları araştırmalarla şaşırtıcı bilgiler elde etti. Araştırmalar arıların, birbirlerine kapıların kilidini nasıl açacaklarını ve yiyecekleri nasıl bulacaklarını öğrettikleri bir kültüre sahip olduklarını gösterdi.
Bombus veya tüylü olarak da bilinen arıların gizemli dünyası araştırmalar sayesinde aralandı. Bilim insanları, arılara, iki adımlı bir bulmacanın nasıl çözüleceğini öğrettiler.
Eğitilmek için öncelikle ödüllendirme kullanıldı ve arılar, kendilerinden beklenen görevleri yerine getirdi. Herhangi bir eğitim verilmeyen yeni arılar ise görevi nasıl tamamlayacaklarını zaten öğrenmiş olan böcekleri izlediler.
Yeni arılar iki adımı hızlı bir şekilde tamamladılar ve bunları doğru sırayla gerçekleştirmeyi başardılar. Araştırmacılar Nature dergisinde bunun ilk kez böceklerin karmaşık, çok adımlı görevleri sosyal etkileşim yoluyla öğrenebildiğini gösterdiğini yazıyor.
Londra Queen Mary Üniversitesi’nden Profesör Lars Chittka şunları söyledi: “Bazı çocukları ıssız bir adaya düşürdüğünüzü hayal edin. Biraz şansları varsa hayatta kalabilirler ama okumayı ve yazmayı asla bilemeyecekler. Çünkü bu önceki nesillerden öğrenmeyi gerektiriyor. Şimdiye kadar bu tür birikimli bilgi edinmenin insan türüne özgü olduğu düşünülüyordu.
Diğer bilim insanları bu analize itiraz edebilir. Şempanzeler aletlerin nasıl kullanılacağına dair bilgiyi nesilden nesile aktarıyor ve kambur balinalar birbirlerinden şarkılar öğreniyor.
Ancak çalışmayı yöneten Alice Bridges, arıların öne çıkmasının nedeninin, hiçbir böceğin yaşamı boyunca bunu tek başına nasıl yapacağını asla çözemeyeceği kadar karmaşık bir şey yapmayı öğrendiklerini söyledi:
“Bu kadar karmaşık şeyleri öğrenme yeteneğinin yalnızca insanlarda bulunduğu düşünülüyordu. Ancak bu deneyle, bir yaban arısının bile tek başına aynı davranışa ulaşamayacağı kadar karmaşık bir şeyi sosyal olarak öğrenebildiğini görüyoruz.”
