AKP’nin 21. yılı… Başbakan Erdoğan ne dedi? Cumhurbaşkanı Erdoğan ne yaptı?
AKP tam 21 yıl önce bugün Türk siyaset sahnesine girdi. Partinin lideri Recep Tayyip Erdoğan üç dönem başbakanlık yaptı iki dönemdir de …
AKP tam 21 yıl önce bugün Türk siyaset sahnesine girdi. Partinin lideri Recep Tayyip Erdoğan üç dönem başbakanlık yaptı iki dönemdir de cumhurbaşkanı… 2003 yılında “Makam aracım dökülüyor” diyen Erdoğan’ın bugün 60 araçlık konvoyu, 13 uçak ve 3 helikopter var! Geçmişte zamlar, borçlar, alım gücüyle ilgili keskin laflar eden Erdoğan bugün neler diyor? İşte Başbakan Erdoğan ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasındaki farklar…
AKP, 21 önce bugün Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde 62 isim tarafından kuruldu. Erdoğan, Cumhurbaşkanı seçiline kadar, 14 Ağustos 2001-27 Ağustos 2014 tarihleri arasında partiyi yönetti.
Siyasi yasağının kalkmasının ardından yapılan ara seçimlerde Siirt Milletvekili seçilerek, TBMM’ye girdi. Başbakan Abdullah Gül’ün istifası ve Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in hükümeti kurma görevini Erdoğan’a vermesi sonrası 14 Mart 2003 tarihinde başbakan oldu, cumhurbaşkanı seçildiği 27 Ağustos 2014’e kadar aralıksız 13 yıl başbakanlık yaptı.
Erdoğan “Partili cumhurbaşkanı” olana parti başkanlığını 2014-2016 yılları arasında Ahmet Davutoğlu’na, 2016-2017 yılları arasında Binali Yıldırım’a “emanet” etti. 21 yıldır ülkeyi yöneten Erdoğan, 21 Mayıs 2017’den beri hem AKP Genel Başkanı hem de Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. Cumhurbaşkanı…
Erdoğan’ın 13 yıllık başbakanlığı dönemi ile 8 yıldır süren cumhurbaşkanlığı dönemindeki söylemleri ve icraatları arasındaki tezatlıklar dikkat çekiyor.
İşte Başbakan Erdoğan ile Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın karşılaştırılması…
“ESKORTUM, MAKAM ARACIM DÖKÜLÜYOR”
ERDOĞAN, kamu harcamalarını büyük ölçüde kıstıklarını belirterek, “Ambulans mecbur olduğu için alınıyor. Eskortum, makam aracım dökülüyor, buna rağmen araç almıyoruz” dedi. (Makro hedefleri sarsmadan ödemeler takvime bağlanacak, Milliyet, 30 Ağustos 2003)
20 YIL SONRA… Geçen Haziran ayında Van’da toplu açılışlar yapacağı alana giden Cumhurbaşkanı Erdoğan’a en az 60 araçlık konvoy, dört ambulans, bir itfaiye aracı ve biri alçak diğeri yüksek irtifadan uçan iki helikopter eşlik etti. Erdoğan başta olmak üzere iktidarın kullanımında kaç uçağın bulunduğu ise açıklanmıyor. Hiçbir resmi makam konuyu üzerine almak istemiyor. Açık kaynaklara göre VIP filo havuzunda 13 uçak ve 3 helikopter var. Bunlardan en büyüğü yaklaşık 400 milyon değer biçilen ve Katar Emiri’nin hediye ettiği Boeing 747…
“MİLLETVEKİLLERİ DARDADIR, ZORDADIR”
MEMURLARA yüksek zam yapmadığı sürece vekillere de yapmayacağını belirten Erdoğan, milletvekillerinin lojmanları boşalttığını belirterek, “Milletvekilleri dardadır, zordadır, bunu böyle bilin” dedi. (Milletvekilleri dardadır, zordadır bunu böyle bilin, Sabah, 26 Haziran 2005)
17 YIL SONRA… Milletvekillerinin maaşı geçen temmuz ayında 40 bin TL’den 56 bin liraya yükseldi. Yine temmuz ayı itibarıyla, yapılan yüzde 41,69 artış sonrası, aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 9 bin 105 TL oldu.
“AZ ALIYORSAN BANA BEDDUANI YAP, ÇOK ALIYORSAN DUANI YAP”
HALKA seslenen Erdoğan, “3 sene önce aynı parayla kaç ekmek alıyordun, şimdi kaç ekmek alıyorsun. Az alıyorsan bana bedduanı yap, çok alıyorsan duanı yap” dedi. (Kuru sıkı atıyorlar, Star, 1 Aralık 2005)
17 YIL SONRA… 2002’de ekmek 15 kuruştu, 2005’te 30 kuruş oldu. 2019’da 1 lira 15 kuruş olan ekmeğin fiyatı bugün 5 lira!
“TUTTURMUŞLAR, CARİ AÇIK, CARİ AÇIK”
İHRACATIN şahlandığını, Türkiye’nin 190 milyar dolara ulaştığını belirten Erdoğan, “Tutturmuşlar cari açık, cari açık diye gidiyorlar. Cari açık güçlü bir Türkiye için hiçbir zaman tehlike arz etmiyor. Biz bunu kontrol altında götürüyoruz, götüreceğiz” diye konuştu. (Cari açık diye tutturmayın çünkü Türkiye’nin gücü var, Hürriyet, 15 Mart 2006)
16 YIL SONRA… Türkiye’nin cari işlemler açığı 2006 yılında 31 milyar 316 milyon dolardı. Merkez Bankası verilerine göre 2022 Haziran ayında cari açık geçen yılın aynı ayına göre yüzde 191 artarak 3 milyar 458 milyon dolara çıktı. Böylece 12 aylık cari açık 32 milyar 667 milyon dolarla son 15 ayın zirvesine ulaştı.
“İŞİ HAVUDUYLA GÖTÜRENLER VAR”
VERGİ toplama konusunda Maliye’nin ‘bakkala, işportacıya’ değil, ‘babalara’ yönelmesi gerektiğini, onları takibin önemli olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Yoksa Maliye, bizim bütün vergi toplayan ekibini seferber etse, ne işportacıların tamamına ulaşabilir, ne de bakkalın tamamına ulaşabilir ama öbür taraftan işi havuduyla götürenler var. Bu konuda Maliye’mizin daha hassas davranması lazım” dedi. (Erdoğan: Bakkaldan değil, babalardan vergi toplayın, Vatan, 22 Eylül 2006)
16 YIL SONRA… AKP iktidarı 2002-2021 yılları arasında 10 kez vergi affı çıkardı. 2010-2020 yılları arasında ise Cengiz İnşaat için 30, Kolin İnşaat için 36, Makyol İnşaat için 24, Kalyon İnşaat için 19 ve Limak İnşaat için de 19 kez vergi resim harç istisnası tanzim edildi.
“TÜRKİYE’NİN BORCU ARTIK LEBLEBİ ÇEKİRDEK”
ERDOĞAN, ‘borç arttı’ eleştirilerine cevap verdi: Biz göreve geldiğimizde gayri safi milli hasılaya kamu net borç stoku oranı yüzde 78,4’tü. Şimdi bu oran yüzde 47-48’e düşüyor. 400 milyar dolar milli gelir varken, Türkiye’nin borcu artık leblebi çekirdek. (Borcumuz artık leblebi çekirdek, Vatan, 21 Şubat 2007)
15 YIL SONRA… Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 2022 yılı ilk çeyrek sonu borç stoku verilerine göre Türkiye brüt dış borç stoku 451,2 milyar dolar; stokun milli gelire oranı yüzde 56.8 oldu. Net dış borç stoku 231.4 milyar dolar; stokun milli gelire oranı yüzde 29.1 oldu. Kamu net borç stoku birinci çeyrek itibarıyla 1.84 trilyon TL; stokun milli gelire oranı yüzde 22.2 oldu.
“ZAM KELİMESİNİ UNUTTURDUK”
ENERJİ zirvesinde, TEDAŞ’ın elektrik fiyatlarına yüzde 14 zam talebini değerlendiren Erdoğan şöyle konuştu: Benim gündemimde yok. Hükümet sözcümüzden başka kimse elektriğe zammı ilan edemez. Diğerleri hep dedikodudur. Zam yapılması gerekiyorsa zam yaparız. İçeride olan üretimde biz hiçbir zaman zam noktasında halkımızı dara düşürmedik, bundan sonra da düşürmek istemeyiz. Biz zam kelimesini unutturduk halkımıza, siz tekrar alışsınlar diyorsunuz, alıştırmayın. (Erdoğan: Zammı halka unutturduk, alıştırmayın, Milliyet, 21 Eylül 2007)
17 YIL SONRA… Erdoğan “partili cumhurbaşkanlığı” seçimleri öncesi “verin yetkiyi” diyerek ekonomiyi uçuracağını iddia etmişti. Uçan ekonomi değil elektrik faturaları oldu. İşyerlerine yapılan elektrik zammı 2018’den bu yana yüzde 774.6’ya ulaştı. Aynı dönemde meskenlerde bu oran yüzde 408 oldu.
“ÜRETEMİYORSAN, SENDEN İDARECİ OLMAZ”
EKONOMİK gelişmeleri değerlendiren Erdoğan muhalefete yüklendi: Bakıyorum bazı liderler, Türkiye’nin dış borcunu saptırarak, doğru konuşmayarak 450, 400 milyar dolar diyen var. Çok ayıptır. Türkiye’nin şu anda iç ve dış net borcu 249 milyar YTL. Zannediyorum ki bunlar, özel sektörün borcunu da eklemek istiyorlar. Halkı kimse aldatmasın. “Türkiye’nin kaynağı yok’, ‘Kriz çıkacak’ dediler. ‘Türkiye dalgalanmaları kaldıramaz’ dediler. Kriz için tarih bile verdiler, hayali senaryoları dolaşıma soktular. Çok şükür bu felaket tellallarının dediği çıkmamıştır. Bakıyoruz bazıları, ‘Efendim şimdi Türkiye’ye gelen bu sermaye yerli değil, yabancı. Bir anda gidiverdiğinde Türkiye’nin ne hale geleceğini düşünün’ diyor. Sermaye cıva gibidir, uygun limanı bulduğunda kaçar. Sen, bu sermayeyi tutabilmenin projelerini üreteceksin. Üretemiyorsan, senden idareci olmaz. (Ayıptır, spekülasyon yapmayın, Milliyet, 20 Şubat 2008)
14 YIL SONRA… Ocak 2013-Mart 2022 arasında Türkiye’de 13 Arap ülkesi toplam 24 bin 725 şirket kurdu. 2013 yılından bu yana Türkiye’de 9 bin 612 şirket açan Suriyeliler bu alanda ilk sırada bulunuyor. 3 bin 15 şirketle Suudi Arabistan ikinci olurken, Irak 2 bin 500 şirketle üçüncü sırada yer alıyor. Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye gelen yeni girişimlerdeki dramatik düşüşü de gözler önüne seriyor. Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, İspanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinin Türkiye’de açtığı şirket sayısı azaldı. Avrupa sermayeli şirketlerde Almanya ilk sırada yer alıyor. Ocak 2013-Mart 2022 döneminde Almanlar Türkiye’de 2 bin 602 şirketin açılışında bulunurken, ikinci sırada 783 adet ile Hollanda var. Söz konusu dönemde İngilizler 730, Fransızlar 744, İtalyanlar 560 şirket kurdu.
“İŞSİZLİK MEVSİMSEL”
ERDOĞAN, 29 Mart yerel seçimlerinin ardından bir ekonomik kriz beklemediğini belirtti: Herkes kendinden emin olsun, rahat olsun, huzurlu olsun. Biz çalışmalarımızı yere sağlam basarak sürdürüyoruz. Her türlü tedbirimizi de alıyoruz. Biz göreve geldiğimizde işsizlik yüzde 10,7’ydi. Şu anda 12. Burada bir artış var ama bu mevsimsel. Evet, iddia ediyorum işsizlik mevsimsel. (Başbakan Erdoğan: İşsizlik mevsimsel, Milliyet, 6 Mart 2009)
13 YIL SONRA…TÜİK’in Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2022 yılı Haziran ayında 3 milyon 541 bin kişi oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,5 iken kadınlarda yüzde 13,8 olarak tahmin edildi. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Genel Başkanı Mehmet Balık, “Gerçekten işsiz olan bütün kişiler istatistiğe dâhil edildiğinde açıklanan işsizlik oranının kat kat üstünde çıkacaktır. TÜİK’in başta enflasyon olmak üzere açıkladığı bütün istatistiklerde AKP hükümetine hizmet etmeyi acilen bırakarak, yurttaşların gerçek oranları öğrenmesine imkân sağlamalıdır” dedi.
“İSTERSEN EVİNİN KAPISININ ÖNÜNE HAVAALANI YAPALIM”
ERDOĞAN, Rize’ye havaalanı isteyen bir vatandaşa şu yanıtı verdi: İstersen evinin kapısının önüne havaalanı yapalım. Bir tarafta Trabzon, bir tarafta Batum Havaalanı var. Ekonomide kaide şudur, yatırım rantabl olan araziye yapılır. (Tayyip Erdoğan: Faiz 50 puan düştü, vatandaşım anlamıyor, Milliyet, 13 Ağustos 2009)
13 YIL SONRA… AKP iktidarının gözde müteahhitlerinden Cengiz İnşaat, Aga Enerji, ASL tarafından 4.4 milyar liraya inşa edilen ve beş yılda tamamlanan Rize-Artvin Havalimanı, 14 Mayıs 2022 günü Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıldı.
“HEM KURUSU HEM SULUSU, HEPSİNE KARŞIYIZ”
YEŞİLAY’IN sigara yasağıyla ilgili toplantısına katılan Erdoğan, sigaranın terörden daha sinsi bir tehlike olduğunu söyledi. Yasağı esnetecek hiçbir değişikliğe izin vermeyeceklerini belirten Erdoğan, “Hem kurusu hem sulusu, hepsine karşıyız. Bunu sağa sola çekmenin anlamı yok” dedi. (Kurusuna, sulusuna karşıyım, Milliyet, 5 Şubat 2010)
12 YIL SONRA… Alkollü içkilerden alınan özel tüketim vergisi geçen mayıs ayında yüzde 25 oranında artırıldı. Bir şişe bira 28 TL, 70’lik rakı 335 TL, bir paket sigara 28 TL oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Hayret, aç sefil geziyor ama birayı rakıyı almaktan geri durmuyor. Hem kuru hem sulu. Bunların hepsi zarar. Devamlı arttırıyoruz, çok rahatsızlar” dedi.
“BİR DÖNEM MOLA VERECEĞİZ”
12 HAZİRAN genel seçimleri öncesi yine iddialı olan Erdoğan, bir dönem sonra mola vereceğini söyledi: Bir dönem mola vereceğiz. Bakarsınız mola hoşumuza gider tamamen bırakırız. Çekilip böyle sadece danışmanlık verelim diyebiliriz. (Hiç yıldızları saymadım, Akşam, 2 Nisan 2011)
11 YIL SONRA… Erdoğan, 2011 Türkiye genel seçimlerinde TBMM’ye üçüncü ve son kez milletvekili olarak girdi. 2014 yılında yüzde 51,79 oyla ilk kez, 2018 yılında yüzde 52,59’la ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi.