“Rize çöküyor, İyidere dolgusu ciddi risk altında”

Rize İyidere Lojistik Limanı dolgusunun yüzde 30 oranında tamamlandığı açıklandı. 60 yıl önce en basit kaya dolgu yöntemiyle kazanılan Rize’nin çökmeye devam ettiğini bu nedenle kentin yer değiştirmek zorunda kaldığını hatırlatan Prof. Dr. Osman Bektaş, “İyidere Limanı da aynı teknikle yapılıyor” diyerek ciddi risk uyarısında bulundu.

Rize’de, Karadeniz’e dolgu yapılarak kazanılacak alanda inşa edilecek İyidere Lojistik Limanı için dolgu çalışmasının yüzde 30’unun tamamlandığı duyuruldu.

Gelişmeyi Vali Kemal Çeber şu sözlerle duyurdu: “Lojistik merkezimiz bittiği zaman Türkiye’yi Orta Asya’ya bağlayan en önemli ticaret merkezlerinden olacak. Açıldığında 2 bin, sonra çarpanlarıyla 20 bin kişinin istihdam edildiği, çok ciddi ticaret ve sanayi faaliyetinin yürütüldüğü merkez olacak.”

DHA

Ancak yaklaşık 40 yıldır bölgeyi yakından takip eden Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin duayen öğretim üyelerinden emekli jeoloji uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş SÖZCÜ’ye önemli uyarılarda bulundu.

Doğu Karadeniz’de 1960’lı yıllardan beri uygulanan en basit dolgu yöntemi stratejik yapıları risk altında bıraktığını kaydeden Prof. Dr. Bektaş, sürekli artan nüfus ve şehirleşme sonucu Doğu Karadeniz Bölgesi’nde denizden yer kazanma işleminin ilk olarak Rize’de başladığını vurguladı.

DHA

“RİZE ÇÖKMEYE DEVAM EDİYOR”

Bektaş özetle şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:

• En basit kaya dolgu yöntemiyle kazanılan Rize’nin büyük bir kısmı aradan geçen 60 yıl içerisinde yılda 17 milimetreye varacak şekilde çökmeye devam ediyor.
• Dolgu deformasyonun bu sonucu Rize’de birçok binanın yıkılmasına ve kentin yer değiştirmesine neden oldu.

DHA

“RİZE LİMANI YILDA 13 MİLİMETRE ÇEKİLİYOR”

• 2015-2018 yılları arasında yapılan uydu ölçümlerine göre Rize’nin bazı semtleri yılda 17 milimetreye varan bir hızla çökmeye devam ederken, 2009 yılında inşası tamamlanan Rize limanının duvarları yılda13 milimetre çekmektedir.

• Günümüzde ise aynı dolgu tekniği ile Rize Havalimanı’nın tamamı ve Rize-İyidere Lojistik liman projesinin yüzde 30’luk kısmı tamamlandı.

“HASTANE, HAVALİMANI, STADYUM CİDDİ RİSK ALTINDA” 

• Öte yandan yine uydudan yapılan ölçümlere göre Trabzon, Ordu-Giresun illerinde benzer deniz dolguları üzerinde yapılan havalimanı, şehir hastanesi, ve stadyum gibi stratejik yapıların akıbetleri ciddi bir şekilde riske açıktır.

• Olası bir depremde ise en fazla hasar görecek yerler ve binalar bu tür deniz dolgusu ve üzerlerinde inşa edilen stratejik yapılardır.

CENGİZ İNŞAAT VE YAPI YAPI YAPIYOR

Yaklaşık maliyeti 1 milyar 719 milyon lira olan İyidere Lojistik Liman ihalesi, 16 Temmuz 2020 günü, kanunun esas olarak öngördüğü rekabetçi “açık” usul yerine, tartışmalı 21b usulüyle gerçekleştirilmişti. Duyuru ilanı verilmeden, özel olarak davet edilen şirketlerle gizli kapaklı yapılan ihalenin sonuç ilanı 1 Eylül’de yayınlandı.

İhale, 1 milyar 370 milyon liraya Cengiz İnşaat ile Atatürk Havalimanı’ndaki pistleri kıran şirket olarak tanınan Yapı ve Yapı İnşaat İş Ortaklığı’na verildi. Sözleşmede, projenin 28 Ağustos 2020 – 11 Aralık 2023 tarihleri arasında 1.200 günde tamamlanması öngörüldü.

İKİZDERE VADİSİ TAHRİP EDİLDİ

Liman dolgusu için gerekli hammadde yani milyonlarca ton taş için Cengiz İnşaat tarafından İkizdere Vadisi’nin tahrip edilmesi bölgedeki köylülerin ve çevrecilerin mücadelelerine rağmen engellenemedi.