Türkiyedeki Emeklilerin Durumu Avrupa Gündeminde

Türkiye milyonlarca emeklinin adeta sefalet içinde yaşadığı bir ülke durumundadır. Emekliler ve onların hak sahipleri 13 milyonu aşan nüfuslarıyla Türkiye’deki en önemli toplumsal gruplardan birini oluşturuyor. Ama yaşamlarının büyük bölümünü çalışarak, emek harcayarak geçiren emekliler yaşlılıklarında yoksulluk ve sefaletle baş başa kalıyorlar. Emeklilerin yaşadığı geçim sıkıntısı her geçen gün derinleşiyor.

Öte yandan EYT büyük bir toplumsal sorun olarak önümüzde durmaktadır. 1999 yılında çıkarılan ilgili yasa ile milyonlarca kişi emeklilik hakkından mağdur edilmiştir. EYT sorunu ekonomi ve demokrasi mücadelesinin en önemli başlıklarından biri haline gelmiştir.
Emeklilik, temel bir insan hakkıdır. Sosyal güvenlik hakkı, dolayısıyla emeklilik hakkı Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış temel bir insan ve yurttaş hakkıdır. Türkiye’de emeklilerin ekonomik ve sosyal temel hakları ihlal edilirken emeklilerin kendilerini temsil etme, talep ve sorunlarını dile getirme yani sendikalaşma hakkını da ihlal edilmektedir.

Emekliler, 1995 yılından bu yana DİSK çatısı altında emek ve demokrasi mücadelesi vermektedir. DİSK/EMEKLİ-SEN’e 1996’dan bu yana dava üstüne dava açılmıştır. Yerel mahkemelerden AHİM’e kadar uzanan süreçte yasaklamalar, engellemeler devam etmiştir. Emekli-Sen hakkında verilen yeni kapatma kararıyla bu yasaklar bir kez daha Avrupa’nın gündemine gelmiştir.
Emeklilik hakkı sosyal güvenlik hakkının ayrılmaz bir parçası olduğu gibi emekliler de işçi sınıfın ayrılmaz bir parçasıdır. DİSK/EMEKLİ-SEN de Avrupa sendikal hareketinin bir parçasıdır. Bu nedenle DİSK’in üye olduğu Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) ve Emekli-Sen’in üye olduğu Avrupa Emekliler ve Yaşlılar Federasyonu (FERPA) konuyla ilgili ortak bir açıklama yapmıştır.

ETUC ve FERPA yaptıkları ortak açıklamada Emekli-Sen hakkında verilen kapatma kararını tüm Avrupa’da kullanılan temel bir hakkın ihlal edilmesi olarak yorumladı. Emeklilerin, haklarını korumak ve taleplerini savunmak için kendi sendikalarını kurma özgürlükleri olduğunu vurgulayan açıklamada kapatma davasının yaşlıların ve emeklilerin pandemi nedeniyle özel zorluklar yaşadığı bir döneme denk geldiği hatırlatıldı.
Açıklamada “Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) ve Avrupa Emekliler ve Yaşlılar Federasyonu (FERPA) olarak Türkiye’de Yargıtay’ın FERPA üyesi EMEKLİ-SEN’in faaliyetlerini bir kez daha yasaklamasını şiddetle kınıyoruz. Bu karar emeklilerin yaşam koşullarının zorlaştığı bir ülkede taleplerini savunmak için kendi sendikalarını kurma hakkını inkâr etmektedir.” ifadesine yer verilmiştir.

Avrupa sendikaları, işçilerin ve emeklilerin temsilcileri olarak; “yaşlılar arasında yaygınlaşan yoksulluğu durdurmak, insanca emeklilik hakkını güvence altına almak ve etkili sağlık hizmeti sağlayabilmek için bütün ülkelerde yeterli ekonomik yatırımların yapılması gerektiğine inanıyoruz. Bunun için daha dayanışmacı ve kapsayıcı bir Avrupa sosyal modeli inşa etmemiz gerekiyor” demiştir.
Emeklilerin, işsizlerin, gençlerin, kadınların ve göçmenlerin yani işçi sınıfının farklı kesimlerinin talepleri sendikal mücadelenin ayrılmaz parçasıdır. Emekli-Sen nezdinde emeklilerin sendikalaşması hak ve özgürlükler mücadelesine dahil olması DİSK’in öncelikleri arasındadır. Emekli-Sen’in dediği gibi emek ve demokrasi mücadelesinden emekli olunmaz.