Son kum midyecileri sezonu açtı: ‘3-5 yıla tarih oluruz’

İzmir’in tarihi kum midyecileri 15 Eylül’de sezonu açtı. Ellerinde kürek, kasa ve elek ile denize girip günde 9 saat kış boyunca kum midyesi toplayacaklarını belirten 68 yaşındaki Ramazan Baran “Tam 43 yıldır bu işi yapıyorum ama çocuklarımızı uzak tutmaya çalışıyorum. Birçok arkadaşımız yaşlanmadan ölüyor, ama yapacak başka bir işimizde yok. İşte bir avuç kaldık. 3-5 yıl içerisinde kum midyesi toplayıcısı kalmaz, tarih olur” diye konuştu.

İzmir’de yaklaşık 70 yıldır kum midyesi toplayan işçiler tarih olmaya başladı. Kum midyesini toplama sezonu eski yıllarda tüm yıl boyunca sürerken yeni çıkan kanunlarla 15- Eylül’de başlayıp 15 Mayıs’a kadar sürüyor.

İzmir Körfezi’nin Çeşme çıkışındaki İnciraltı mevkiindeki  Çakalburnu dalyanında bu sabah 07.00’de suya giren yaklaşık 25 kum midyesi toplayıcısı ellerinde kürek, kasa ve filelerle boyunlarına kadar denize girip kum midyesi topluyorlar.

“TOPLAYICILARIN SAYISI GİTTİKÇE AZALIYOR”

Boyunlarına kadar suya girip kürekle çıkardıkları midyeleri elekten geçirip filelerine  toplayan işçiler sahilde yürüyüş yapanlarında dikkatini çekiyor. “Bu mevsim iyi de kışın soğuğu geldiğinde dayanılmaz oluyor” diyen evli ve üç çocuk 4 torun sahibi 68 yaşındaki Ramazan Baran şöyle konuştu:

“Tam 43 yıldır bu işi yapıyorum. 40 yıl önce bu sahilde en az 800-1000 kişi bu işi yapardı. Şartlar zorlaştı. Devlet avlanma yasağı getirdi. Bu işi yapan yılın altı ayı boş kalmak istemiyor. Bu nedenle gördüğünüz gibi buradakilerin hepsi 60 yaşın üstünde. Çünkü yapacak başka bir işimizde yok.

Kum midyeciliği zor iş. Sabah 07.00’de girdiğimiz sudan 9-10 saat sonra çıkıyoruz. Çünkü ne kadar çok dayanırsak o kadar çok midye topluyoruz, o kadar çok kazanıyoruz. Bir yerde ölümle yarışıyoruz. Sağlığını kaybeden mecbur yine bu işe dönüyor. Zaten sayımızda koca İzmir’de 50’lere kadar düştü. 3-5 yıl içerisinde kum midyesi toplayıcısı kalmaz, tarih olur.”

“BURAYI YURT EDİNDİK”

Baran, çoğu midye toplayıcısının doğu illerinden olduğunu belirterek “Van’dan Diyarbakır’dan Batman’dan gelenler hayatında ilk denizi burada gördüler, denizi toprak edindiler. Denizin altındaki toprakla iyi geçinmeye çalışıyoruz. Şimdi hava sıcak deniz suyu 21 derece iyi, ama bir ay sora poyraz başladı mı, su 16 dereceye kadar düşer. Titreriz ama eve götüreceğimiz ekmeği düşünürüz. Deniz nefes ayıp verdiğimiz yer oldu” dedi.

“10 YIL TOPLADIM, İŞ BULUNCA BIRAKTIM”

Deniz kenarında midye toplayanları izleyen 35 yaşındaki Ömer Oruç, “Babam 45 yıl, ben ise 10 yıl midye topladım. Babam bana iş bulunca limanda işe girdim, midye toplamayı bıraktım. Çok zor ve meşakkatli bir iş. Şimdi hafta sonu bugün Pazar gördüğünüz gibi evde duramadım, yine buraya midye toplayanları izlemeye geldim. Ekonomik şartlar ve midye toplama sezonunun kısalması toplayıcıların işi bırakmasına neden oldu. 30-40 yıl önce binlerce kişi midye toplardı, şimdi İzmir’de sayıları 50’yi geçmez. Gördüğünüz gibi çoğu da 60 yaşın üzerinde ve koruyucu kıyafetleri de yok. Bunlar midye toplayanların son nesli. Aslında devlet destek verse daha  modern şartlarda çalışılması sağlansa ekonomik geliri çok yüksek. İzmir Körfezi’nden toplanan midyeler başta İtalya olmak üzere birçok Avrupa ülkesine gönderiliyor” diye konuştu.