Britanya’da değişim havası: Kraliçe 2. Elizabeth’in ölümü, İskoçya’da bağımsızlık tartışmalarını alevlendirdi

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in ölümü, Britanya’nın ve İngiliz Milletler Topluluğu’nun geleceğiyle ilgili tartışmaların da fitilini ateşledi. Kral 3. Charles dönemi, 300 yıldan uzun süredir Britanya’nın parçası olan İskoçya’da bağımsızlık yanlısı hareketin yükselişine sahne olabilir.

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in ölümü Britanya’da yeni bir dönemi başlatırken yıllardır süren İskoçya’nın bağımsızlığı tartışmalarını da alevlendirdi.

Kraliçe 2. Elizabeth, geçen hafta İskoçya’daki Balmoral Kalesi’nde 96 yaşında hayatını kaybetti. Kraliçe için İskoçya’da düzenlenen törenlere çok sayıda kişi ve devlet yetkilisi katılırken kalabalık yeni Kral 3. Charles’ı da “Tanrı Kral’ı korusun” sözleriyle selamladı.

Reuters’a konuşan İskoçlar ise, Kraliçe’nin ölümünün İskoçya için de yeni bir dönemin başlangıcı olacağını söyledi. Törenler bağımsızlık ve cumhuriyet yanlılarının gösterilerine de sahne oldu.

3. Charles’ın tahta oturmasıyla Britanya’da 70 yıl sonra kral dönemi başladı.

YENİ BAĞIMSIZLIK REFERANDUMU GÜNDEMDE

300 yıldan uzun süredir Britanya’nın parçası olan İskoçya’da halk, 2014’te düzenlenen referandumda yüzde 45’e karşı yüzde 55 oyla bağımsızlığa hayır demişti. Öte yandan İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararına tepki gösteren İskoç yönetimi, bağımsızlığı bir kez daha referanduma götürmek istediğinin sinyalini vermişti.

İngiltere’de 70 yıldır tahtta oturan 2. Elizabeth’in ölümü, İngiliz Milletler Topluluğu’nda da cumhuriyet tartışmalarının önünü açtı. Elizabeth’in ölümü sonrası, Avustralya ve Yeni Zelanda ile Karayip adası Antigua Barbuda’da monarşiden ayrılıp cumhuriyet olma tartışmaları gündeme geldi. Elizabeth, İngiltere’nin yanı sıra Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Jamaika ve Papua Yeni Gine’nin de aralarında olduğu irili ufaklı bir dizi ülkenin de devlet başkanı konumundaydı.

BRİTANYA YOL AYRIMINDA MI?

Birçok uzmana göre İngiltere’de taht değişikliği, Avrupa Birliği’nden ayrılarak halihazırda önemli bir yön değişimine giden Britanya’da dengeleri sarsabilir, İskoçya ve Kuzey İrlanda’da bağımsızlık yanlısı hareketler yükselebilir.

İngiliz hükümeti, İskoçya’da yeni bir bağımsızlık referandumu düzenlenmesine defalarca karşı çıkmıştı. İngiltere Yüksek Mahkemesi, gelecek ay İskoçya Parlamentosu’nun referandum düzenlemesinin yasa olup olmayacağını görüşecek.

Reuters’ın analizinde, birçok İskoç’un bağımsızlığı desteklediğini ama monarşinin de korunmasını istediği belirtildi. İktidardaki İskoç Ulusal Partisi de bağımsızlık gerçekleşse de cumhuriyetin ilanı fikrine sıcak bakmıyor. Öte yandan genç nüfusun çoğunlukla cumhuriyet fikrini desteklemesi nedeniyle İskoçya’da monarşiye desteğin son yıllarda azalması dikkat çekiyor.

İskoçya’ya olan sevgisini birçok defa dile getiren ve son nefesini de oradaki konutunda veren Kraliçe 2. Elizabeth, siyasi açıdan tarafsız konumuna rağmen birçok konuşmasında İskoçya’nın Britanya’nın bir parçası olarak kalmasından yana olduğunu dile getirmişti.