Tarihi El Aman Hanı, ‘İlham Enstitüsü’ olacak

Beylerbeyi Hüsrev Paşa tarafından 16’ncı yüzyılda Bitlis’te inşa ettirilen El Aman Hanı, ‘İlham Enstitüsü’ olarak kullanılacak. Bölgede benzeri olmayan projenin, 2023 yılının Ağustos ayında tamamlanması hedefleniyor.

Bitlis-Tatvan kara yolu üzerinde bulunan ve 16’ncı yüzyılda Van Beylerbeyi Hüsrev Paşa tarafından inşa ettirilen, Anadolu’nun en büyük kervansaraylarından olan El Aman Hanı, yaklaşık 3 bin metrekarelik kapalı alana sahip. Tarihi han, 3 yıl önce Selçuklu ve Osmanlı eserlerinin yer alacağı kütüphane olarak projelendirildi ancak geçen sene projede revize yapıldı. El Aman Hanı’nın, Bitlis Eren Üniversitesi ve Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Dairesi ile yeniden projelendirilip, ‘İlham Enstitüsü’ olarak kullanılmasına karar verildi. Bölgede benzeri olmayan ve 20 milyonluk ödenekle başlanılacak projede kütüphanenin yanı sıra karşılama merkezi, konaklama ile yeme-içme mekanları, jeopark müzesi, turist bilgilendirme merkezi, mini konferans salonları ve yöresel ürün satışlarının yapılabileceği iş yerleri yer alacak. Projenin 2023 yılının Ağustos ayında tamamlanması hedefleniyor.

‘ŞU AN ATIL DURUMDA’

Bitlis Eren Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, sadece kütüphane olan projeye revizeyle diğer fonksiyonları da ekleyerek tarihi hanı ‘İlham Enstitüsü’ haline getirmeye çalıştıklarını söyledi. Rektör Elmastaş, “Van Beylerbeyi Hüsrevpaşa tarafından 16ncı yüzyılda inşa edilmiş olan ve bugün halen ayakta kalmaya devam eden El Aman Hanı için Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ile birlikte yürütülen bir proje uygulanacak. Han, uygulanacak proje ile hem ayakta kalmaya devam edecek hem de farklı amaçlarla bölge insanına hizmet verecek. Bu handa daha önce bazı projelerin denemeleri yapılmış, bazı fonksiyonlarla kullanılmaya çalışılmış ancak sürdürülebilir bir noktaya getirilememiştir. Önemli onarım projeleri ile korunarak bugüne kadar getirilmiş. Daha önce yeme-içme mekanı olarak kullanılmaya çalışılmış, 2016 yılından sonra bu fonksiyonunu da kaybetmiş. Şu anda atıl durumda. Yaklaşık 3 yıl önce başlatılan yeni bir projelendirme ile burası Osmanlı-Selçuklu Kütüphanesi şeklinde düşünülmüş. Biz göreve geldikten sonra buranın çok fonksiyonel bir şekilde kullanılması için proje revizyonuna gittik. Sadece kütüphane olan projeyi, revize ederek diğer fonksiyonları da eklemek kaydıyla burayı bir ‘İlham Enstitüsü’ haline getirmeye çalışıyoruz” dedi.

‘PROJE İÇİN 4 ÖNEMLİ TOPLANTI YAPTIK’

Projenin en iyi hale getirilmesi için ikisi Bitlis’te, ikisi de İstanbul’da olmak üzere 4 önemli toplantı yapıldı. Toplantılara ise Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Dairesi’nden temsilciler, sanatçılar, mimarlar, mühendisler ve üniversiteden akademisyenler katıldı. Rektör Elmastaş, projenin birinci etabının tamamlandığını ve ikinciye de başlandığını, kasım ayına kadar da proje çalışmasının tamamlanacağını söyledi. Proje için 20 milyonluk bütçe ayrıldığını anlatan Elmastaş, “Kaynak noktasında bir sorunumuz yok. Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı bu projemizi destekliyor. Burada yeniden projelendirdiğimiz sanatçı rezidansımız olacak. Buraya gelecek sanatçılar ve yazarlar şiirlerini, resimlerini, romanlarını bu ortamda yaşayarak yazacaklar. Bu bölge için benzeri olmayan yeni bir mekan olacak. Bu açıdan çok önemli bir projedir. Bunun yanında bazı toplantılar, konferanslar için salonlar bulunuyor. Eş zamanlı toplantıların yapılabileceği mekanları da inşa edeceğiz. 2 cep sinemamız var. Bunlar da revize edilerek, kongre ve konferanslarda kullanılabilecek mekanlar haline getirilecektir. Diğer bir fonksiyonu da yöresel ürünlerin burada sergilenebileceği ve aynı zamanda satışının yapılabileceği küçük dükkanlar olarak tasarlanacak. ‘Nemrut Jeoparkı’ projemiz var. Bunun bir bölümü de burada olacak. Bu UNESCO tarafından kabul edilen jeopark alanlarda bir müze şartı var. Bu müzeyi de han içerisinde inşa edeceğiz. Jeopark müzesini de bu han içerisinde tasarlıyoruz. Bitlis’in jeolojik ve jeomorfolojik ya da doğal ve beşeri bütün unsurlarını içine alacak bir müzemiz olacak. 3 bin metrekarelik bir kapalı alanı var. Klasik bir projelendirme değil, buradaki otantik merkezde üreteceği önemli bir merkez konumuna gelecektir” diye konuştu.

‘TURİSTLER AKIN EDECEK’

Bitliste Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalarla tarihi dokunun da gün yüzüne çıkarıldığını aktaran Elmastaş, “Bitlis değişiyor. Yeni bir Bitlis ortaya çıktı. Tarihi dokunun ön plana çıkarılabilmesi için yapılan çalışmalar bunu ihtiyaç haline getirdi. Eski Bitlis yeniden inşa ediliyor. Bunlar turizmi tetikleyecek mekanlar. Artık bundan sonra turistlerin akın edeceği bölge olacak. Burası da bilgi merkezi konumuna gelecek. İli gezmek isteyen ziyaretçilerin uğrak yeri haline gelecek. Mekanları gezecekler; Nemrut, Ahlat, Bitlis ve Adilcevaz için burada küçük bir sinevizyon gösteriminin ardından gitmek istedikleri yerler hakkında bilgilendirmeler yapılacak” dedi. (DHA)