Tarihi cami için Hazine ve Vakıflar mahkemelik oldu

Kasımpaşa’daki tarihi Çorlulu Ali Paşa Camii için hazırlanan imar planları, Hazine ve Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında yıllardır süren tapu davasını ortaya çıkardı. Yıllardır süren davada en son çıkan bilirkişi raporunda Hazine’nin mülkiyetindeki Çorlulu Ali Paşa Camii ve müştemilatının Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tescilinin gerektiği sonucuna varıldı.

1706 yılında Sadrazam Çorlulu Ali Paşa tarafından yaptırılan tarihi cami için hazırlanan plan değişikliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onaylanarak askıya çıkarıldı. Haliç kıyısını betonlaştıran Tersane İstanbul proje alanı içinde kalan Çorlulu Ali Paşa Camisi için hazırlanan imar planları, Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün tarihi cami için mahkemelik olduğunu da ortaya çıkardı.

Plan açıklama raporundaki bilgilere göre; İBB’nin tasarrufundaki Gezi Parkı, Galata Kulesi gibi tarihi yapılara el koyan Vakıflar Genel Müdürlüğü, yıllar önce benzer şekilde Hazine ile de karşı karşıya gelmiş.

“CAMİ VAKIFLAR ADINA TESCİL EDİLSİN”

Vakıflar İstanbul 1. Bölge Müdürlüğü, 9. Asliye Hukuk Hakimliği’ni dilekçe sunarak ilgili yasaya göre vakıf yolu ile yapılmış, muhtelif kanunlar ve çeşitli nedenlerde Hazine’ye, belediyeye veya özel idarelerin mülkiyetine geçmiş korunması gerekli mimari değeri olan eski eserlerin mülkiyetinin tekrar Vakıflar Genel Müdürlüğüne tesliminin yerinde olacağını belirtti. Ve Çorlulu Ali Paşa caminin, Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tesciline karar verilmesini talep etti.

“TAPUDA VAKIF ŞERHİ YOK”

Caminin mülkiyetinin kayıtlığı olduğu Hazine, bu talebe ilişkin mahkemeye sunduğu dilekçede; caminin kadastro suretiyle Maliye Hazinesi adına tescil edildiğini, tapu kayıtlarında herhangi bir vakfiye şerhine rastlanmadığını, açılan davanın usul, esas ve yasal dayanaklardan yoksun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istedi.

9.Asliye Hukuk Hakimliği de davayı reddetti. Ancak Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012 yılında kararı bozdu. Dava süreci yeniden başladı.

KEŞİF VE BİLİRKİŞİ KARARI

İstanbul 9.Asliye Hukuk Mahkemesi 5 Haziran 2020 tarihli celsesinde keşif yapılmasına karar verdi ve bilirkişi raporu hazırlandı. Raporda, cami ve müştemilatını içine alan kısmın ifraz (parselin bölünmesi) edilmesi, bir kısmının da yol olarak tespit edilmesi gerektiği, ifraz edilecek 4 bin 80 metrekarelik alanın ise “Çorlulu Ali Paşa Camii ve müştemilatı” vasfı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tescilinin gerektiği sonucuna varıldı. 29 Mart 2022 tarihli celsede bilirkişi raporu taraflara tebliğ edildi.

CAMİ YOLU PLANA İŞLENDİ

Bakanlık da mahkeme tarafından yapılan keşif neticesinde Çorlulu Ali Paşa Camii ve müştemilat alanında imar planı değişikliği ihtiyacını ortaya çıktığı için yeni plan hazırladı. Bilirkişi raporunda belirtildiği üzere ifrazın gerçekleşebilmesi için camiye hizmet edecek olan kamusal yolun da imar planlarına işlenmesinin zorunlu hale geldiği belirtildi.

Plan değişikliğinde tarihi yapının bulunduğu bölüm “cami alanı” ve bu alanın ifrazı için gerekli olan bölüm “yol alanı” olarak düzenlendi. Plan değişikliğinde belirlenen 7 metre enli yolun altında Tersane İstanbul projesinin servis yolunun geçtiği belirterek tesisin kullanıma açılması aşamasında 7 metrelik imar yolunun altında geçen servis yolunun kullanımında hukuki sorun oluşmaması için plan notu düzenlemesi de yapıldı.

7 metrelik yol ve altında kalan servis yolu hazine adına tescil edilecek, projedeki hak sahipleri adına kullanım hakkı tesis edilebilecek. Cami alanında ilgili koruma kurulunca onaylanacak restorasyon projesi doğrultusunda uygulama yapılacak.