Tayvan’dan Foxconn’un Çin yatırımına engel

Apple’ın iPhone’larını üreten Tayvanlı Foxconn’un, Çinli Tsinghua Unigroup’daki 800 milyon dolarlık yatırımı, Tayvan ve Çin arasındaki artan gerilim nedeniyle tehlikeye girdi.

Tayvanlı ulusal güvenlik yetkilileri, Apple tedarikçisi Foxconn’un Çinli çip şirketi Tsinghua Unigroup’a yaptığı 800 milyon dolarlık yatırımı geri çekmeye zorluyor.

Financial Times’ın haberine göre Taipei, Pekin’den gelen artan tehditler karşısında ABD ile daha fazla yakınlaşmak istiyor.

Dünyanın en büyük sözleşmeli elektronik üreticisi ve Çin’deki en büyük özel sektör işvereni olan Foxconn’un yatırımı geçen ay duyuruldu ve bu, grubu Tsinghua’nın en büyük ikinci hissedarı haline getirdi. Ancak söz konusu anlaşma, Tayvan’ın en büyük şirketlerinden biri olan Foxconn’u Pekin’in Batı’yla artan teknoloji rekabetinin merkezine yerleştirdi.

‘YETKİLİLER ANLAŞMANIN ENGELLENMESİNİ İSTİYOR’

Ulusal güvenlik meseleleriyle ilgilenen üst düzey bir Tayvanlı hükümet yetkilisi, anlaşmanın kesinlikle geçmeyeceğini söyledi.

Konuya ilişkin bilgi verilen bir başka kişiye göre Tayvan kabinesinin yatırım komisyonu henüz olayı resmi olarak incelemedi ancak Tayvan Ulusal Güvenlik Konseyi ve Anakara İşleri Konseyi’nden yetkililer anlaşmanın engellenmesi gerektiğine inanıyor.

Foxconn’un Tayvan’da işlem gören kuruluşu Hon Hai, 14 Temmuz’da Tsinghua Unigroup’un hakim hissedarı Beijing Zhiguangxin Holding’de dolaylı bir hisse satın aldığını söylemişti.

Anlaşma, Tayvan Ekonomi Bakanlığı’nın yatırım komisyonunun uyarıda bulunmasına neden olmuştu. Foxconn’un işlemi önceden onay için göndermemesi nedeniyle şirketin 25 milyon Yeni Tayvan doları (832 bin dolar) kadar para cezasına çarptırılabileceği yönündeki uyarılar gündeme gelmişti.

Konuyu yakından takip eden yetkililere ve Foxconn’a yakın kişilere göre ulusal güvenlik yetkilileri durumu incelemek üzere görevlendirildi. Söz konusu prosedür yalnızca siyasi veya güvenlikle ilgili sonuçları olan tartışmalı yatırımlara uygulanıyor.

‘ŞİRKETİN YARARINA BASİT BİR YATIRIM’

Analistler, Tsinghua Unigroup’a yapılan yatırımın Foxconn için anlamlı olduğunu belirtiyor.

Foxconn’un yöneticilerinden Young Liu, kâr marjlarını artırmak ve çip tedarikini güvence altına almak için genişlemeye kararlı olduklarını söyledi. Liu çarşamba bir yatırımcı görüşmesinde anlaşmayı savundu ve bunun şirkete fayda sağlayacak basit bir finansal yatırım olduğunu söyledi.

Tsinghua Unigroup, bir yıllık borç yeniden yapılandırma sürecinde bazı üretim varlıklarını bırakmak zorunda kalsa da grup, Pekin’in çip ithalatına olan bağımlılığından kurtulma planında çok önemli bir varlık olarak görülüyor.

Çip sektöründe Çin’in sanayi politikası konusunda uzman olan Douglas Fuller, “Tsinghua Unigroup’un hâlâ çok önemli olduğunu düşünüyorum” dedi.

‘TAYVAN PEKİN YANLISI GÖRÜNMEMELİ’

Ancak Taipei, anlaşmanın Foxconn’un Pekin’in teknoloji emellerinin finansmanına yol açabileceğinden endişe duyuyor. Grup, üretim hatlarını Çin’in ötesinde kademeli olarak çeşitlendirmesine rağmen, kapasitesinin yüzde 75’i anakarada ve analistler, şirketin elden çıkarılmasının son derece zor olacağını söyledi.

Yetkililer, böyle bir gelişmenin Tayvan’ı ekonomik olarak zayıflatabileceğine ve Çin’e daha fazla koz verebileceğine inanıyor.

Tayvan hükümeti, Foxconn’un anlaşmadaki ortağı olan Çinli yatırım şirketi WiseRoad Capital’in Pekin’deki hükümetle yakın bağları olmasından özellikle endişe duyuyor. Yetkililer ayrıca Tayvan’ın, ABD ile olan teknoloji rekabetinde Çin’e yardım ediyormuş gibi görünmemeye özellikle dikkat etmesi gerektiğini söyledi.