Bir darbe de kredi kartından yiyen vatandaş: Toplum olarak iflasa gidiyoruz

Geçim derdi yüzünden kredi kartına sarılan vatandaş, BDKK’nın asgari ödeme tutarını yükseltmesi sonucu bir darbe daha aldı. Kimi icra takibinde olan, kimi kartlarını kapatan yurttaşlar isyan etti: Herkes cebinde olmayan parayı harcıyor. Toplum olarak iflasa gidiyoruz!

Kamera: Hakan KAYA / İSTANBUL

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), tüketici kredilerine ve kredi kartı harcamalarına sınırlama getirecek bir adım attı. Tüketici kredilerinde vadeler kısaldı, kredi kartlarında ise asgari ödeme miktarı arttı.

25 bin TL’nin altında olan kredi kartları için asgari ödeme tutarı dönem borcunun yüzde 20’si, limiti 5 bin TL’nin üstünde olan kredi kartları için asgari ödeme tutarı dönem borcunun yüzde 40’ı olarak belirlendi.

Tüketici kredilerine ilişkin genel vade sınırı; kredi tutarı 50 bin TL’nin üzerinde, 100 bin TL’nin altında olan krediler için 24 ay, 100 bin TL’nin üzerinde olan krediler için 12 ay olarak belirlendi.

Konuyla ilgili İstanbul Kadıköy’de yurttaşlara mikrofon uzattık, “Kredi kartlarınızın borçlarını ödemekte zorlanıyor musunuz? Yeni ödeme koşullarını nasıl karşıladınız?” diye sorduk. Konuştuğumuz 10 vatandaştan ikisi kredi kartı borcu nedeniyle icralık olduğunu; üçü ise ödeyememekten korktuğu için son 3-4 yıldır kredi kartı kullanamadığını söyledi. Sorulara verilen yanıtlar şöyle oldu:

KARIN TOKLUĞUNA YAŞIYORUZ

Mustafa Dedecan: Ödeyemiyorum. Şu anda icralığım. Beklemekten başka yapabileceğim hiçbir şey yok. Kredi kartlarıyla ilgili yapılandırma falan olursa belki insanlar bu borçların bir kısmından kurtulabilir. Şu an toplam borcum 25 bin TL. Ev kiraları 3 katına çıktı zaten. Bin lira ödediğim yere şimdi 3 bin lira ödüyorum. Ev sahibi, “Ödüyorsan öde, ödemiyorsan çık” diyor. Şu an mahkemeliğiz.

ÇOCUĞUMU ÜNİVERSİTEYE GÖNDEREMEDİM

– Zorla karnımızı doyuruyoruz. Karın tokluğuna bu dünyada yaşıyoruz desek daha doğru. Borcunu ödeyecek bir pozisyon yok kimsede. İnsanlar geçimini zor sağlıyor. Ben geçen yıl çocuğumu üniversiteye gönderemedim. Durumum yoktu. Bu sene de yok ama bir şekilde, ne yapacağım ne edeceğim çocuğumu okumaya göndereceğim. Babamın bir evi var, olmazsa onu satacağız.

Mustafa Dedecan

İKİ DÜKKANIM BATTI, ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞIYORUM

Salih Öztürk: Şu anda icra dairesinden geliyorum. Esnaftım, hem çay ocağım hem de ufak bir bakkalım vardı. Pandemiden dolayı onları kapatmak zorunda kaldım. Şu an asgari ücretle bir yerde çalışıyorum. Eskiden yanımda 5 kişi çalışıyordu, şu an ben başkasının yanında çalışıyorum. İcralarla başa çıkamıyorum. 5 bin lira kredi kartı borcum vardı, faizliyle birlikte 8 bin 250 lira oldu.

40 YAŞINDAYIM, BABAMIN ELİNE BAKIYORUM

– Faiz artık neredeyse ana parayı katlıyor. Ödeyemediğim için de icra takibi başlatıldı ve her ay maaşımdan kesildi. 4 bin 250 lira maaşımın 4’te 1’i kesildi. Bu şekilde borcumun birini kapattım, diğerini kapatmaya gidiyorum. Bu borcum da yaklaşık 5 bin 700 lira. Bu da maaşımdan kesilecek.

– Eşim çalışamıyor rahatsızlığından dolayı, bin 700 lira ev kirası var. Şu an ev sahibi de “Çık” diyor. Kardeşim Almanya’da, biraz o yardım ediyor, biraz babam yardım ediyor. Ben babama harçlık göndereceğime babam bana gönderiyor. Yaşım 40 oldu, babamın eline bakıyorum.

HERKES CEBİNDE OLMAYAN PARAYI HARCIYOR

Üzeyir Akçal: Hemen hemen hiç kullanmadığım için çok da zorlanmıyorum. (Niçin kullanmamayı tercih ediyorsunuz?) Ekonomik durum belli, yarın ne olacağı belli değil. Bu sebeple o yükün altına girmek istemiyorum.

– Borçları ödeyememe düşüncesinden dolayı kart kullanmıyorum. (Hiç mi kullanmıyordunuz yoksa son dönemde mi kullanmamaya başladınız?) Çok zorunlu şeyler dışında son 3-4 yıldır kullanmıyorum. (Yeni ödeme koşullarını nasıl karşıladınız?) Asgari ödemesi artsın ya da yükselsin fark etmez ki…

– Toplumun ödeme şansı yok. Herkes cebinde olmayan parayı harcıyor. Haliyle asgari ödemesi yüzde 5’e de gelse de ödeyemeyecekler…. Bu böyle kar topu gibi büyüyüp gidiyor ve iflasa gidiyoruz toplum olarak.

Üzeyir Akçal

ASGARİ ÖDEME KİŞİNİN GELİRİNE GÖRE BELİRLENMELİ

İzzet Ergül: Zorlanmaz mıyız? Türkiye’de hiç böyle bir şey görülmedi bugüne kadar. Yaklaşık 50 bin lira borcum var. (Neden bu kadar borçlandınız?) Ekonomiden… (Nasıl ödeyeceksiniz bu borcu?) Bilmiyorum. Allah bilir… Kartların asgari ödemesi ne kadar fazla olursa o kadar ödeyemiyorsun. Asgari ödeme, kişinin gelirine göre belirlenmeli.

HER AY EKSİYE DÜŞÜYORUM

Yunus Karaman: Her ay 3-4 bin lira geriden geliyorum. Bir şekilde dönmeye çalışıyoruz. (Ne zamandır eksiye düşme sorununu yaşıyorsunuz?) 4-5 aydır yaşıyorum. (Öncesinde daha rahat döndürüyor muydunuz?) Tabi. En azından kafa kafaya ödüyordum. Şimdi eksiye düşüyorum.

Seyhan Balaban

EMEKLİYİM, KART KULLANAMAM

Seyhan Balaban: Emekliyim, kredi kartı kullanamam. Nasıl kullanayım? (Aklınızdan geçiyor mu kullanmak? İhtiyaç duyuyor musunuz?) İhtiyacım çok ama kullanamam. Emekli maaşıyla nasıl kullanacağım? Emeklilere ne maaş verdi? Kredi kartı kullanamam. Ne bulursam onu yerim. Emekli yerlerde sürünüyor. Bunları görsünler de utansınlar.

30 BİN TL KYK KREDİ BORCUM 100 BİN TL

Abdulkadir Fidan: Tabii ki de zorlanıyoruz. Şu anda ülkede zorlanmadığımız bir durum yok. KYK kredisi aldım, 30 bin liraydı borcum, şu an borcum yaklaşık 100 bin lira, enflasyonla birlikte. Yaklaşık üç yıldır bekleyen bir borçtu, üç katından fazla arttı. Bunu ödemek de çok zor bir öğrenci için. Şu an çalışmıyorum, nasıl ödeyeceğime dair bir fikrim yok. (Bu borç sizin geleceğe daha umutsuz bakmanıza neden oluyor mu?) Yaklaşık 4-5 senedir geleceğe umutsuz bakıyoruz zaten. Şu an ailem yardım ediyor. Onlar yardım etmese çok zorlanırım.

KARTLARIMI İPTAL ETTİM

Esma Hanım: Bu şartlardan dolayı, ödemekte zorlandığımız için artık kredi kartlarımı iptal ediyorum. 3-4 senedir kullanmıyorum.