Zorunlu döviz baskısı zarar ettirir

Döviz satma zorunluluğuna itiraz eden ihracatçılar yüzde 25’lik oranın inmesini beklerken, TCMB yüzde 40’a çıkarmak için çalışma yapılıyor.

Şirketlerin ihracat gelirlerini Merkez Bankası’na (TCMB) satma zorunluluğunda oranın yüzde 25’ten yüzde 40’a çıkarılması planlanırken, sektör temsilcilerinden ise “Baskı yaratır, zarar ederiz” açıklaması geldi. İç pazarda bazı sektörlerin neredeyse tüm hammadde ürünlerini döviz üzerinden aldığını kaydeden sektör temsilcileri, dövizle satış yapan yerli üreticilerin de döviz bozdurması gerektiğini kaydetti. İç pazarda da üretim yapan şirketlerden hammaddeyi dövizle aldıklarını ve işçilik dışında neredeyse tüm giderlerin dövize bağlı olduğunu kaydeden İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Gültepe, “Dövize bağlı alımlarda bozdurmaya başlayınca kur zararı yazılacak. Bunun artısını eksisini yönetmek kolay değil. İhracatı azaltıcı hareketler yaşanabilir. Firmalar düzeyinde kur baskısı olur. Bu belki globalde doğru ama mikro ölçekte yanlış bir hareket. O zaman benim dövizle mal aldığım iç piyasadaki üretici de bozdursun” dedi.

İTHALATA GÖRE BELİRLENSİN

Kur dalgalanmasının önüne geçebilmek ve istikrarı sağlamak için böyle bir yönteme gidildiğini ancak dışarıdan döviz getiren ihracatçı şirketlerin sıkıntıya girdiğini anlatan Gültepe, “Türkiye’de dövizle alışveriş yapmamalıyız. Ben dolarla kumaş alıyorsam, dolarla aksesuar alıyorsam ve bu önlenemiyorsa, iç piyasada satış yapanlar döviz bozdursun” dedi. TOBB hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclis Başkanı Şeref Fayat ise her sektörün üretim için yaptığı ithalat oranının farklı olduğunu, getirilecek zorunlu satış oranının da bu farklar dikkate alınarak belirlenmesi gerektiğini anlattı.

Şeref Fayat

Dikiş ipliği bile dövizle alınıyor

Uygulamanın sıkıntı yaratacağını kaydeden Şeref Fayat, “İthalata bağımlılık oranları birçok sektörde farklı. Ben şu anda fermuarın ipliğini bile dövizle alıyorum. Dikiş ipliği bu. Burada fabrikaları var, ben onları dövizle alıyorum. Bunun dengelenmesi için en az bir ay sonra başlaması gerekir. Aksi takdirde biz alım satım farkı ve tıraş farkında zarar etmiş oluruz” dedi.

Finansal istikrarı bozar

Sosyal medya hesabından düzenlemeye ilişkin tartışmaları değerlendiren Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, şirketlerin borçlarına işaret ederek, “İhracatçıların büyük bölümünün döviz cinsi borcu var. Döviz gelirlerinin önemli bir kısmını Merkez Bankası’na satma zorunluluğu, şirketlerin döviz açık pozisyonlarını artırarak finansal istikrarı bozabilir” dedi.